Sekretariat

Jln. Jatayu no. A1 Komp. Raja Wali, Halim Perdana Kusuma Telp. 021.8009728

JAKARTA

Sabtu, 16 Februari 2013


SEJARAH SINGKAT PARDALANAN
 NI DATU PARULAS PARULTOP (DPP)
SIAN HARIAN SAMOSIR TU NEGERI PUSUK PARLILITAN

Ompunta Datu Parulas Parultop Nainggolan mangaranto Sian Harian Samosir tu Negeri Parlilitan mambuat Bintang Maria boru Simbolon boru Ni Nahoda Raja Simbolon Sian Sirintua, Sionom Hudon. Anakonna 5 (Lima), 3 (tolu) baoa jala 2 (dua) boru-boru.  Anak patujolo ima, Tuan Panalingan ginoar Samarhata, na mamboanton marga Pusuk, marhuta di Natam Negeri Pusuk; paidua Mogotkualu ginoar Darmahasi, na mamboanton  marga Buaton, marhuta di Hutari  na bolak, jala paitolu,  Tuan Ampir ginoar Guru Panuju, mamboanton marga Mahulae, marhuta di Lobu Sipang. Boruna 2 (dua) ima Boru Sumangge muli tu si Raja Tunggal Hasurgian, jala Boru Nahunik, (mate gabe sombaon di Natam Negeri Pusuk). Boru Sumangge na muli tu Raja Tunggal Hasugian manjalo tano Sibangunan, negeri Sihotang Hasugian, dohot angina Orangkayatua Hasugian, si Lumban Batu.

1.                  Habang ma amporik, songgop tupunsu ni hau na martunas;
            Ompuntai i ro sian Samosir, ima ompunta Datu Parulas.

2.                  Ompunta Datu Parulas, Anak ni Mogot Pinayungan;
            Dua nasida sinuan tunas, Tanjabau do si angkangan.

3.                  Tanjabau muruk-marrimas, mangonai tangan tu inangna;
            Mardingkan tu Datu Parulas, holan ibana ninna hatobanna.

4.                  Datu Parulas marroha talu, maradophon hahana Tanjabau;
Putus sangkapna ingkon jalang, bonsir mangangkat sian jabu.

5.                  Datu Parulas maringkat tu balian, paombut gora  parsalisian;
Tinggal ma luhut hinaholongan, nang tano hatubuan Nainggolan.

6.                  Masuk harangan na marmara, dilele Anduhur songgop dihau hariara;
Anduhur i bisuk malo songon jolma, gabe tungkot partogi di dalanna.

7.                  Sian harangan Harian Nainggolan, Datu Parulas borhat tu Pangururan;
Holan badan dohot ultop ma diboan, jogi marhajut hadatuon parmuningan.

8.                  Anduhur  Titi i  tung bisuk marroha, habang marimpot taripar Tao Toba;
Torus dilele bulung sungkit parauna, ultop hasaktian ditiop baen nahodana.

9.                  Bulung sungkit parauna taripar Tao Toba, Anduhur i  habang meap dijolona;
Datu Parulas sungkun-sungkun dibagas roha, atik tu luat dia do togihononna.

10.              Nangkok  ma ibana  tu Tele, ingkon boluson na Boha Harian;
Torus ditustus so mandele, bot ni ari habornginan di harangan.

11.              Bulung ni umpaba dibahen sopona, laklak ni hau do dingdingna;
Soada ulos salimut pe di badan, ranggas ni hau digalahi baen apina.

12.              Dipulos  diisap ma antong timbaho lata, padao rongit nang ngalina;
Loja badan, mata podomhononna, lungun rohana tu ama nang inana.

13.              Tuat  tu tombak lingo-lingo labuanbatar, tarida aek Simonggo na bolon;
Huta Sirintua Sionom Hudon tarida patar, huta ni Nahodaraja Simbolon.

14.              Di topi aek Simonggo, na so panagaman pajumpa anak ni Nahodaraja;
Dongan sahuta hape sian Samosir, hundul nasida marisap timbaho lata.

15.              Ragat antong nasida marnonang, paima sahat tu jabu sibaganding tua;
Bonsir parsalisian dohot hahana dipaboa, ido alana maninggalhon huta.

16.              Dung sahat nasida tu tonga ni jabu, Datu Parulas pajumpa  Nahodaraja;
Tangkas do parbahul-bahul na bolon, tarida dipanjalo nang burju ni roha.

17.              Anduhur titi sinomnom ni roha, partogi dalan ni Datu Parulas Parultop;
Dung sahat tu huta Sirintua, pintor mago atik tu dia laho so hea be mullop.

18.              Leleng mian di jabu ni Nahodaraja, ultop hadutuon-parmuningan do diula;
Bintang Marria boru nauli rupa, Datu Parulas gok manean holong ni roha.

19.              Pur tarbarita Datu Parulas Parultop, patalu musu pamenak gora porang;
Bintang Maria gabe ripena, Nahodaraja Simbolon pasautton balos holong.

20.              Togu negeri Sionom Hudon, ido goar huta ni hula-hulana sionom sabutuha;  
Denggan tano hatubuan paiopon, sahat ma hagabeon sangap jala martua.

21.              Parparik sinomba ni gaja Huta Batu, ido pungka ni Datu Parulas Parultop;
Mardinding batu pir so hatagilan, benteng partahanan Uruk Barati goaron.

22.              Uruk Barati timbo diatas dolok, suman tu pansa panatapan-paranginan;
Tung patar tarida luat na dao na donok, tung so adong do na habunian.

23.              Nang pe musu sobu marsiadu, patubu gora porang nang angka parsalisian;
Hutabatu hot togu so jadi talu, Datu Parulas Parultop lipe tu hamonangan.

24.              Hariara  pe disi ribur tubu, ditoru na i tio mata mual pansur paridian;
Ganup taon molo naeng mangan tabo, marbanto umpamal baen lompan.
  
25.              Hau piangin tung sisir tiang ni jabu, sian tiang i tubu hau na bolon;
Pur tarbarita tu luat dao, gabe turi-turian halongangan tu sipingkiran.

26.              Menak sataon marhuta di Huta Batu, pintor tubu ma i boru Sumangge;
Boru buhabaju hasudungan na uli lagu, boru hasian sipalambok ate-ate.

27.              Datu Parulas raja  partahi na bisuk, tubu ma anak na Tuan Panalingan;
Ido na mamboanton marga Pusuk, tingki masa gora borngin nang arian.

28.              Anak paduahon ima Mogotkualu, namamboathon marga Buaton.
Bangko raja parhata so ra talu, masihol tu sangap nang hagabeon;

29.              Anak siampudan ma Tuan Ampir, namamboathon marga Mahulae;
Datu na todos diari tiur marpingkir, di lobu Sipang do i muse manjae;

30.              Unte sampuraga na tubu di Huta Batu, parbuena tung tabo tonggi situtu;
Ditoru na i manjangkit anak na tolu, boru Sumangge ibotona do manogu.

31.              Tuan Panalingan jumolo manjangkit, mambuat unte na gantung dipuncuk.
Tangkas do i parbue naung dipillit, ima na mamboanton marga Pusuk;

32.              Paidua Mogotkualu naek angka hitir, tangan gomos maniop dangka dupang.
Manaili tu siamun-hambirang, parbue ni unte "sibuaton" baru pe jumpang.

33.              Boru Sumangge mangabing Tn. Ampir, "Bereng di ho ito parbue na sumuman’.
Badan metmet dope sotolap manaek, "Maulae"sian dongan ma anak siampudan.

34.              Anak na tolu i lipe dapot bagian, parbue ni unte sampuraga na tubu dibalian;
Parbue ni unte i muse gabe sejarah marga: Pusuk-Buaton-Mahulae parsaulian.

35.              Toga Nainggolan hot do tuguna, Datu Parulas Parultop torushon margana;
Sada marga pusako goar sahuta, sejarah tarombo hot guruna, so jadi lupa.

36.              Tombak Dolok Somaila, Dolok  Simartimpus nang tombak  Sibatuloting;
Disi Datu Parulas marladang marhauma, marsangkot abit bulung poring.

37.              Boru Sumangge padot do mangula, hundul di pasa sopo hauma mamuro;
Raja Tunggal si doli na jogi, boan juhut gok dipeakkon di pansa ni sopo.

38.              Rajatunggal jadi hela ni Datu Parulas, mambuat  boruna Boru Sumangge;
Sipalambok ate-ate parhata bolas, mulak tu jabu dipaula songon na mandele.

39.              Tolu bulan mian di jabu ni natorasna, so dipaboa aha bunsir aha alana;
Bisuk dipaula sirang ninna hatana, ala ripena tung pogos ima alu-aluna.
  
40.              So marnaloja nian mangunung, ama-inana turut elek do marboru;
Ala ni hapogoson na mamunjung,  soada tano-ladang dalan ngolu.

41.              Ipe hamu amang-inang na ulibulung, lehon hamu tano dalan ngolu;
Hamu do raja na mamunjung, tung sarihon hamu nian hami boru.

42.              Boru hasian, ninna amana, tano pinangidom lomom mangolat sahat tu dia;
Hela i Raja Tunggal jolma parholong, unang bahen tihas nasida gabe sega.

43.              Ipe boru na uli lagu mulak ma ho tu jabu ,  tibu dapothon hela niba;
Ia tano parngoluon na pinangidom, adong bidang paboa tu nasida.

44.              Hinsa mulak Boru Sumangge, mengkel suping marlas ni roha;
Boha bisukna dipaula mandele, Rajatunggal mengkel umbegesa.

45.              Ipe amang raja nami,  ninna tu tungganidolina, sogot borhat ma hita;
Tinggil bahen mangkuling bodilmi, mambalos soara bodil ni amanta.

46.              Gok roha ni Datu Parulas antong, manjangkon hela-boruna na uli lagu;
Naeng mangolat tano pinungkana i, disungkun olat ni dia ma di hamu?

47.              Ditarikkon tali mangolat tanona, sian huling ni horbo hulang-hulang;
Dipingkir amana otik sosadia, hape ditait sai marganjang-ganjang.

48.              Tu dolok torus tu toruanna, tano bidang manganapnap so haetongan;
Diojakkon adat juhut balos ulina, digoari tano pauseang Sibangunan.

49.              Tano parngoluon  jinalo ni boruna i, saut gabe dalan maduma parsaulian;
Tano pauseang Sibangunan i, ima Negeri Sihotang-Hasugian Parlilitan.

50.              Togu tona tu ari na marudut, panjaloan adat  sihulang-hulang,
Ido tangkas balok Negeri Pusuk, tu tano Sibangunan pauseang.

51.              Datu Parulas Parultop,  sonang mian di Negeri Pusuk humaliang,
Mangkubu musu manohop gadu, mulak sobu muse gora porang.

52.              Rajatunggal helana disarea, pamenak gora porang paombut parsalisian;
Dua nasida pangalima porang,  dohot angina Orangkayatua sianggian.

53.              Torang ni ari manogot na, Rajatunggal sahat tu Siborboron-Banuarea;
Dipahabang andalu dirintak ransang, lipe jabu radak sega marragean.

54.              Rajatunggal pajolo hata dame, tu dongan tubuna Simanullang Banuarea.
Aek Sirahar sian julu torus tu toruan, disuan arung-tolong bahen balokna.
  
55.              Hot togu padan dipudun, patik na so jadi muba uhum naso jadi mose;
Saut mardame menak gora, Simanullang gabe tondong jala dongan gabe.

56.              Bintang Maria boru ni Nahoda Raja, dua antong nasida sapariban;
Partagan Sombereng anggina, tu Orangkayatua muse marhamulian.

57.              Rajatunggal mangorai tung gomos, anggina Lumbanbatu, Orangkayatua;
Tung na so jadi marpariban, tu Datu Parulas simatua nang hula-hulana.

58.              Orang Kayatua tung so siat di hata, Partagan Sombereng  tong saut  dioli;
Rajatunggal muruk so tarpompomi, bonsir salisi di namarhaha-maranggi.

59.              Datu Parulas  manjua disarea, mamajal bogas ni helana jadi paribanna;  
Bonsir Nahodaraja muruk marrimas, gabe dipaksa muli muse boruna.

60.              Hata Dairi didok “didea”,  boruna Bintang Maria tangkas do manjua;
Pesta pitu ari pitu borngin denggan diula, Datu Parulas manaon hasitna.

61.              Mardalan tandu Bintang Maria tu Pakpak, marsak gale manaon hinalea;
Tangis mangandung manaon porsukna, Dolok Simangandungi ma goarna.

62.              Di dolok Somponon loja maradi, hundul martujung Bintang Maria;
Iluna marabur gabe ambar do jadi, matostos ate-atena manaon padirna.

63.              Badan gale marningot tungganidoli, tarlumobi tahe anak nang boruna;
Ingkon marsirang ma badan nang tondi, dipaksa muli tung sapot nipina.

64.              Dipaksa naeng turun sian tandu,  Bintang Maria manjua lam mandele;
Mauas male butuha pe so mangan, sipareonna pidom gabe so marbinege.

65.              Sahat ditandu tu Dairi Pakpak, dabu pardompahanna tarantuk pasak;
Saut marobur Bintang Maria, turpuk hamatean baen lungun jala arsak.

66.              Tung songgot roha ni pangalanja, dung dipeakkon tandu di atas talaga;
 Nungnga rade mamungka hata, hape tompu dijou Tuhan tos ma hosana.

67.              Peak jogal bangke ni Bintang Maria, patubu lungun patamba porsukna;
Hape gok somba dohot tangisna, mangelek sangap ni amana Nahodaraja.        
68.              Bangke i mulak muse ma dilanja, ditandu mulak tu huta Sirintua;
Sangkap na lea gabe patar tarida, diparmonding ni siboru na pinaksa.

69.              Na onom sabutuha satolop-sahata, tungganidolina ingkon dialapi asa tibu ro;
Datu Parulas manaon hinadangol, bangke ni ripena ditean gabe hamamago.
  
70.              Datu Parulas  tarhondo manjalo, bangke ni Bintang Maria ripena;
Raja na bisuk partahi na malo, bangke dihongkop adat gabe sega.

71.              Boru Sumangge-Rajatunggal humalolong, mangadung badar magoan ina;
Tangan manjalo bangke hina mago, padir hansit sitaonon huk na so tartea.

72.              So dijalo bangke i bingkas hahamago, diboan pe i na denggan gabe sega;
Anak dohot boru nunga torop dijalo,  pupus jala bere ni Nahoda Raja.

73.              Bangke i ujung na denggan dikuburhon, hela-boru na luhut paturehon;
Di tano mangido ditano manjalo, adat uhum Debata do manaksihon.

74.              Datu Parulas  gok manean sidangolon,  muruk tu hula-hulana marsigor-gor;
Tarlobi simatua Nahodaraja Simbolon, disobur aek mual tio mansai damor.

75.              Ndang nangkok sungka, ba tuat nian pardolung;
Songon i pe muruk ni hula-hula, teanon tua ma i taonon lungun.

76.              Sejarah tarombo so jadi lupa, di pomparan ni Datu Parulas luhut;
Tombak kuburan i muse gabe huta, "Bintang Maria" goaron tulut.

77.              Datu Parulas marsuhut bilang, tu ompunta Mulajadi Na Bolon;
Gok tua sangap ma pinompar,  horas jala gabe nang Simbolon.

78.              Borhat ma Ompunta Datu Parulas, pinompar na i dipasu-pasu do luhut;
Anak na tolu i dipodai do tangkas, sada anak diboan ditompi do dihajut.

79.              Datu Parulas mulak do tu Harian Samosir, mamungka huta Pinturaja;
Boru Manurung gok ni roha, turpuk hadatuon parmuningan do diula.

80.              Pinompar ni Datu Parulas na maringan di Harian Samosir luhutna;
Mamungka marga Lumban Raja,  di masa panjajahan ni Bolanda.

81.              Sangkap asa dapot Kapala Nagari, marga i dienet sian Tungkup Raja;
Pulik huta sian haha ni partubuna, sai tubu ma dame nang sada ni roha.

82.              Tano negeri Pusuk pusako sian Ompunta Datu Parulas Parultop;
Tano hinongkop sian angka musu, tombangan luat tetek ni mudar.

83.              Nang pe musu marsiadu, patubu gora porang nang parsalisian;
Negeri Pusuk hot togu so hatagilan, Datu Parulas hot marharajaon.

84.              Ndang tarlupahonsa Negeri Pusuk,  tano sibangunan, harangan gorbus,
Dolok Simatabo, Somaila, sigunduk, Sipahutu-hutu, Dolok Simartimpus;

 85.              Dolok Samparungan,  dolok Pinanapan, Sampuran Sihobong, Lobu Sipang,
Sembor-sembor, Tinjoan aek Raisan, masuk Negeri Pusuk do humaliang.

86.              Datu Parulas mansohot di Pardagangan, tinggal ma luhut anak-boruna.
Manjaga ladang nang pusakona, ai tung tangkas do julu nang balokna.

87.              Tuan Panalingan,  Samarhata Pusuk, mamukka huta Parharinuan Natam;  
Raja partahi na bisuk, sai manumpak tu hasangapon hagabeon ni bilangan.

88.              Mogotkualu, Darmahasi Buaton,  marhuta di Hutari na bolak siumpaba;
Bangko raja parhata so ra talu, masihol tua hagabeon sian amanta Debata.

89.              Tuan Ampir, Guru Panuju Mahulae, huta manjae  di Lobu Sipang;
Datu na todos diari tiur marpingkir, mora sangap tibu ma jumpang.

90.              Ompu Marbinbin raja sumalin, ojak pungkana huta Raba-raba.
Badan tondi sai hot madingin, pinta pasu sian Ompunta Debata.

91.              Ompu Panabungan hasudungan,  mamungka huta Lumban Julu;
Sai sahata ma hita huhut sauduran, goar jolma siaji sanunu.

92.              Ompu Jombeng marroha benget, huta pungkana ma Rianiate;
Nang pe holang boi tarbereng, dao ma muruk nang roha late.

93.              Ompu Juhur raja sumurung,  sonang  marhuta di Lobu Sipang;
Ojahan huta marhasurungan, hot sijaga tanduk bulang-bulang.

94.              Sisorba  Mata Idup gabe batu, tubu ni Tuan Ampir Guru Panuju,
Hasaktion hadatuaon diboan tubu, digoar Sisorba Nagabe Batu;

95.              Nagabe Batu  datu na gok na hum, pasahat tona parpudi paima hamatean;
Padan togu dipudun tu pomparan, naso jadi jumpang habisuhon hapistaran.

96.              Mansohot di Sampuran Sipang, Batu partandana  gok somba pelean;
Marga Munthe horong parboruon, pature ruma Tungkup Partungkoan.

97.              Taon sampulusia onompulu dua 1962, patupa pesta horbo sibadar pomparan;
Pusuk-Buaton-Mahulae mangulahon, padan tu Ompu luhut ma boi harharan.

98.              Luhut raja-raja, hula-hula pe rimpa, pasahat tangiang tonggo tu Mulajadi;
Marsilup manesa padan na togu, maup dao ma sapata gok tuat angka na uli.

99.              Datu Parulas mansuhut bilang, tung so jadi olion Boru Tinambunan;
Poda i marsundut diihutton pomparan, sada hahomion disihabunian.

100.          Tona on pe lipe luhut diharhari, sude boru ni hula-hula dongan gabe;
Ai so marimbar boru rongkap ni tondi, Tuhan Debata siboan dame.

101.          Hula-hula sabutuha Sionomhudon,  mangido horbo  sulang-sulang;
Taon sampulusia onompulu opat (1964), saut dipasahat di Peabelane.

102.          Tampak bulung do ria tarida, Hula-hula sionom sabutuha marlasroha;
Manjalo horbo sian boruna, ihut ulos dohot lomba sian opat Ompunta.

103.          Togu ninna urat ni bulu, toguan do urat ni padang;
Togu pe nidok ni uhum, toguan do nidok ni padan.

104.          Tuktuk pangaronsangan, jambar ni Sisuan Bulu Sitombang tano;
Di Negeri Pusuk humaliang sian marga Situmorang nang Siringo.

105.          Jambar tuktuk Sitombang tano i, sapartolu mulak sian punsuna;
Tulan botohon jambar soli-soli, somba paduahon tu Situmorang.

106.          Sitapongan nang Sihulang-hulang, gabe balok tu tano Sibangunan;
Gabe huta di marga Situmorang, hahadoli partubu sian Lontung.

107.          Targoar do huta Balipanjang, marladang gorbus labuanbatar;
Huta ni anggi partubu Nainggolan, balok ladang tu dolok na jagar.

108.          Simondut nang Pangaloan, marbalok tu Humbang Hasundutan;
Marga Siringo huta Nainggolan, manjaga uli sipinsang na so suman.

109.          Parjuargatan, Janji nang Simaninggir, huta dianggi partubu Nainggolan;
Parningotan tu Janji Raja Toba Samosir, Banuarea tondong Simanullang.

110.          Raso Mungkur pinarsinta,  Negeri Pusuk Lobu Sipang margondang;
Pesta panghopolon nang mangupa, dongan sabutuha naung jumpang.

111.          Dongan saompu nang sabutuha,  pinompar ni ompui Raja Ginjang;
Marsundut lelengna dilului, Taon 1969 (10-2-1969) dapot jumpang.

112.          Taon 2010 (29 Nov) Patangiangan Serep ni roha, di Lobu Sipang; Punguan PBM patupahon, gok ma hagabeon, hamoraon, hasangapon. 


Tuat pandurung nangkok pandoran, tampak ma hita hundul,
Marsada roha sapandohan, hasadaon ni roha tapahibul;
Dao ma hinalungun, godang ma pangomoan,
Togu marsada hita masihaholongan.
                                        


7 komentar:

  1. mauliate ma di hamu natua-tua nami naung mangalean gogo dohot tikki laho mangalului barita ni oppuuta Datu parulas on

    BalasHapus
  2. Mauliate dinasida hinorhoni ulasanon Gabe Tamba ilmu nami lumobi aka Hami naung lahir di pangarantoanon.

    BalasHapus
  3. Au lbn tukkup! Mauliate amang atas tulisanmuna on! Horas ma hita poparan ni tungkupraja

    BalasHapus
  4. Au lbn tukkup! Mauliate amang atas tulisanmuna on! Horas ma hita poparan ni tungkupraja

    BalasHapus

HUBUNGI KAMI

Contact Person Panitia:
1. Ir. Parsaoran. Mahulae (Ketua) / 081316418609
2. Peter Mahulae (Humas) / 081316494236

No. Rekening:
3242-01-015279-53-2
BRI Cab. Cengkareng Jakarta
a.n. Richard Nainggolan