Sekretariat

Jln. Jatayu no. A1 Komp. Raja Wali, Halim Perdana Kusuma Telp. 021.8009728

JAKARTA

Sabtu, 16 Februari 2013


TAROMBO & SEJARAH NI
OMPUNTA
DATU PARULAS



Oleh:

PARSADAAN LUMBAN RAJA
DATU PARULAS  PARULTOP & BORUNA









HATA  PATUJOLO

“Tangan do botohon, ujung na jari-jari :
Ruhut ni hata sidohonon, sai  jumolo marsantabi

 Santabi bolon ma tutu pinasahat, jumolo tu sude Raja ni Dongan Sabutuha, Raja ni Haha Anggi, Raja ni Pamoruon dohot  Ibebere, tarlumobi tu Raja ni Hula-hula, ro di sude angka Amanta Raja dohot Inanta Soripada loloan panjaha.
 Ia panuraton taringot tu tarombo dohot  Sejarah ni Ompunta Datu Parulas  Parultop Nainggolan on, na marojahan jala hombar do i tu haputusan ni Rapot Godang I taon 1978 Parsadaan Lumbanraja Datu Parulas Parultop dohot  Boruna se Indonesia di Jakarta, asa saut patuluson haputusan ni Pesta Kongsi Lumbanraja taon 1962 di Harian Pulo Samosir taringot tu na pajongjong partanda ni Ompunta i di ingananna parpudi di Keramat Pardagangan, dohot  na mambahen Tarombo dohot Sejarahna.
 Na  nienet jala na pinatomu-tomu do Tarombo dohot sejarah ni Ompunta I sian angka tona ni Ompunta dohot angka Natua-tuanta na parjolo, marudut sian sundut na sada tu sundut na mangihut, lopus tu sundutta di tingki on. Mardomu tusi dibahen Parsadaan Lumbanraja Datu Parulas Parultop dohot Boruna sada “Tim” laho manangkasi angka tana I  huhut paumbukkonsa tu manang na piga-piga buku taringot tu adat  manang tarombo ni halak Batak  naunng jumolo sinurathon ni angka panurat Batak jala di na hurang lobi di bagasan angka panuraton I, songon na pasingkophon  manang patingkoshonsa.
Ia angka ruas ni “Tim” asing angka pande tarombo dohot angka parbinoto (cendikiawan), pinillit muse do manang na piga halak  sian pomparan ni Ompunta Datu Parulas Parultop, hombar tu luat/huta harajaon ni deba sian pomparan ni Ompunta, na songon haroroon nasida, ima: sian luat/huta Pahae, amanta S.G.P Nainggolan dohot B.S.H Nainggolan: sian Luat Pusuk, ima: amanta T.M Nainggolan; sian luat harian Pulo Samosir ima; amanta M.D Lumbanraja dohot  amanta A ni Bona Nainggolan.
Binahen do tong  “Wawancara” dohot manang na piga halak Natua-tua na godang umboto taringot tu Tarombo dohot sejarah  ni  Ompunta, ima amanta Ar. Japaet Lumbanraja Kepala Kampung  Gayus Lumbanraja  dohot  A. ni Firman Lumbanraja sian Harian Pulo Samosir jinalo do nang panuraton sian amanta Pdt. M. Nainggolan taringot tu parngoluan ni ompunta I saleleng di Pusuk. Nang  “pidato” sambutan ni raja ni Hula-hula Manurungn sian Jangga Jumpa Pesta Kongsi Lumbanraja di Harian Pulo Samosir di taon 1962 pe, dohot gabe sumber ni panurataon on.
Ia tujuan ni panuraton on, ima na songon dalanta laho pasangap sahalak sian angka Ompunta na partojo, anggiat marhite di sude pomparan ni Ompunta I songon nidok ni Patik Palimahon I; “ASA  MARTUA  JALA LELENG MANGOLU  DI TANO NA NI LEHON NI DEBATA JAHOWA” di hita dohot di sude pamoruon ro di angka ibeberenta pe. Tamba ni I, asa laos adong panuraton on gabe sada dalan laho patolhashon angka tona ni Ompunta na parjolo I tu sundut na umposo dohot na mangihut dope, sitambor-tamboran dohot diparrohahonon ni nasida. Bangkona do, ai sai adong  do nahurang lobi di hasisinggop ni sada panuraton taringot tu angka na masa di angka  tingki na galia, arop do roha di pangantusion dohot panganjuon ni duse loloan panjaha na pinorsangapan.
Tu angka na adong tali parmudaron manang partuturan na dohot  sasahalak manang sasapunguan na dohot  targoar di bagasan panuraton on, tangkas do ondolhonon dison, na so adong sangkap manang tahi  laho mansoadahon/mangorui sangap ni manang ise pe na dohot targoar i. tamba ni I, dohot hapantunon alai gomos pinangido, asa  dibagasan  na manimbangi angka hajadian manang pangalaho na pinatotor dison,  suhat-suhat uju I jala unan suhat-suhat nuaeng on tapangke, asa marhite na songon I boi dapot hita pangarimpunan na umbuk jala toho. Tu sude naung mangalehon pangurupion marhite gogo, pingkiran, tingkinasida dohot lan dope, namambahen gabe boi tulus saut panuraton on, laos marhite on ma pinasahat godang mauliate.
Songon panimpuli ni hata, anggit ma mantat parhorasan dohot panggabean panuraton taringot tu Tarombo dohot  sejarah ni Ompunta Datu Parulas Parultop Nainggolan on ganup hita pomparanna, suang songon I nang di sude Boru nang Bere pe.


HORAS MA TONDI MADINGIN, PIR MA TONDI  MATOGU !

JAKARTA,    JULI 1981         

PARSADAAN LUMBAN RAJA

DATU PARULAS PARULTOP


BINDU I

TAROMBO & POPARAN NI
OMPUNTA DATU PARULAS PARULTOP


1.    Tarombo ni Ompunta Datu Parulas Parultop
Songon partondingn di tarombo ni Ompunta Datu Parulas Parultop :
SI RAJA LONTUNG
1-2-3-                     TOGA NAINGGOLAN                 -5-6-7-
1-       TOGA SIBATU                                           2 TOGA SIHOMBAR
*)                          *)

1- RAJA LUMBAN NAHOR  2- RAJA LUMBAN SIANTAR
*)
1-RAJA LUMBAN NAHOR 2- TUNGKUP RAJA
 SINDAR NI ARI
 SINDAR NI HUTA
 MOGOT PINAUNGAN

1-RAJA TANJABAU                           2-DATU PARULAS


Hatorangan: Pomparan ni Ompu Raja Tanjabau mamboanthon Marga Lumbantungkup
Pomparan ni Ompu Datu Parulas Parultop mamboanthon Lumbanraja

*    “Hasil wawancara “dohot Kep. Kampung Gayus Lumbanraja dohot A. ni Firman Lumbanraja.



Songon na dapot idaon sian na ginombarhon di ginjang I mulana jala saleleng ngoluna, Datu Parulas do ianggo goar ni Ompunta na sasintong na. Alai dung lam adong na mambuat goar ni Ompunta I di laon-laon ari, diputushon angka pomparanna ma di Pesta Kongsi Lumbanraja taon 1962 di Harian Pulo Samosir, asa tambahononhon “Gelar” PARULTOP di pudi ni goar ni Ompunta I. Asing ni hasaktion dohot hatuaonna, parultop na utusan do Ompunta I, ido umbahen “Gelar” PARULTOP I di pilit angka pomparanna. Jadi sada “ciri” khas manang “Identitas” khusus  do I di Ompunta na boi “mambedahon” Ompunta I sian angka donganna sagoar na asing. Sundut pauwaluhon ma Ompunta Datu Parulas Parultop, molo nietong sian Ompunta Toga Nainggolan, manang sundut na pasiahon ma molo sian Ompuntasi Raja Lontung.

2.       POMPARAN NI OMPUNTA:
Ia godang ni anak ni Ompunta Datu Parulas Parultop, songon naung tangkas tarungkap jala tarboto sahat to di tingki on, 14  (sampulu opat) halak ma sude. Dapot  do disura roha naung adong dope asing sian na 14 (sampulu opa) I, angka anak ni Ompunta on, tung mansai girgir  do Ompunta laho marburu dohot mangebati angka luat/huta nadao, nang pe uju I mansai susa dope “parhubungan”. Dung I muse jot-jot do Ompunta I dipadatu di angka luat na marragam nitopotna jala leleng mian disi. Olo do gabe di  parhela raja ni luat/huta I Ompunta, ala ni pambahenanna na uli. Tamba ni I, songon na naeng patorangon dope, na pande marhata jala na sibuk do Ompunta, so sundat muse tung mura do tartarik roha ni halak midasa, hinorhon ni natogos ni pamatang na dohot hinauli ni rupa.
 Songon on ma partonding ni pomparon ni Ompunta i:
 DATU PARULAS
1.       SARMAHATA/ TUAN PANALINGAN
2.       DARMAHADI/MOGOTHUALU
3.       GURU PANUJU/TUAN AMPIR
4.       TUAN RANGGA/ANAK GAJUT
5.       DIBORO
6.       SITALUTUK
7.       TOGA SAHATA
8.       SABUNGANRAJA
9.       GURU TINANDANGAN
10.   GURU TINUNJUNGAN
11.   TOGA DI PASIR
12.   TUAN  DI BARINGIN
13.   RAJA TOMUAN
14.   RAJA BONANDOLOK
Sahat to tingki on, hira 18 (sampulu ualu) ma sundut ni pomparan ni Ompunta Datu Parulas Parultop. Molo 25 taon ma rata-rata leleng ni sansundat, gabe hira-hira 450 taon naung salpu manang di hira partongaan ni abad pa-16 hon ma ngolu ni Ompunta i. Ndang apala godang dope pangisi ni Tano Batak hatiha I, jala hamajuon pe tung mansai dao dope hatinggalon sian na tatanda nuaeng on. Dibahen I, ndang pola dihalongangkon roha molo pe hira ganup halak di tingki I, sahat ro di tingki na umpudi on pe tahe, tung sai marsintahon hagabeon dir iris ni anak dohot  torop ni boru. Suang songon I do nang Ompunta Datu Parulas Parultop, lumobi muse ala muli sian Ompunta Tungkup Raja, marudut jojor  sahat tu Ompunta Sindar ni HUta, sai maranak sasada sambaing. Dung pe Ompunta Mogot Pinalingan asa gabean  di dua anak , ima Ompunta Tanjabau dohot Ompunta Datu Parulas Parultop.

*) “Hasil wawancara” dohot Kep. Kampung Gayus Lumbanraja dohot A ni Firman Lumbanraja
**) “ Mangihuthon tarombo ni surathon ni amanta Sutan Badiaraja Nainggolan

Tutu ndada holan sian sahalak sambing Ompunta boru dapot Ompunta hagabeon i. Adong do manang na piga Ompunta boru, jala deba sian I, ima :
I.       Boru Tinambunan Simbolon sian Ononhudon I, ma na marsinuan beu di angka Ompunta
SARMAHATA/GURU PANALINGAN
DARMAHASI/MOGOT KUALU
GURU PANUJU/TUAN AMPIR
dohot dua halak Namborunta, ima :
SI BORU SUMANGGE dohot
SI BORU NAHUNIK
Marhuta  di Pusuk Parlilitan dohot deba sian luat na humaliangna do pomparan ni Ompunta na tolu dohot Namborunta na dua i.
II.     Boru  Simbolon, parsinuan beu  di Ompunta  TUAN RANGGA, na jotjot digoari  ANAK GAJUT. Marhuta  di SIARSAM-ARSAM SIBISA ma laon-laon ni ari pomparan ni Ompunta on.
III.    Boru SAGALA sian luat SAGALA ma parsinuan beu Ompunta SIBORO na marhuta di pudian ni ari di RIA NI ATE SAGALA dohot na asing.
IV.  Boru MANURUNG parjolo sian Jangga Uluan, jala na margoar Boru PARMUDAAN ma parsinuan beu di angka Ompunta, ima :
 SITALUTUK
TOGA SAHATA
SABUNGANRAJA
Jala angka pomparan nasida marhuta di Harian Nainggolan Pulo Samosir.
V.    Boru MANURUNNG paduahon, na margoar si Boru PURA NIENET-PURA HAOMASAN, sian  JANGGA ULUAN ma parsinuan beu di angka Ompunta, ima :
GURU  TINANDANGAN
GURU TINUNJUNGAN
TOGA DI PASIR
TUAN DI BARINGIN
Pomparan ni Ompunta GURU TINANDANGAN, ima GU
RU PAMOSIK parjolo laho ma jumolo marhuta tu AEK IMBO PINTUBOSI, jala laos sian I ma deba borhat marhuta tu PAHAE.
Pompoaran ni Ompunta GURU TINUNJUNGAN dohot TOGA PDI PASIR, marhuta ma nasida di SIHOTANNG dohot di PUSUK, jala pomparan ni Ompunta TUAN DI BARINGIN marhuta ma di NAINGGOLAN, mangingani tano parbagian ni Ompunta DATU PARULAS PARULTOP na sian Ompunta MOGOT PINAUNGAN.

VI.  Ianggo Ompunta boru na marsinuan beu di Ompunta, ima :
RAJA TOMUAN
RAJA BONANDOLOK
 Hurang tangkas dope binoto margana
 Porlu do di hilala roh ondolhonon dison, ndang haurahon uju I godang pardihuta ni sasahalak gariada tahe gabe songon sada hasangapon do I, tanda ni haboion. Dung pe di hira di bona I “ abad” pa 20 (dua pulu) hon, dung jolo ro “peradaban” Barat dohot Hakristenon tu Tano Batak, asa ndang dihalomohon be be parripean lobi sian sahalak, anggo ndang hinorhon ni habaluon.




BINDU II
HAJAJADI NI MARGA LUMBANRAJA

 Di hira taon 1907 diputushon angka Raja-raja na marhaha anggi ma, asa marmarga on LUMBANRAJA ma pomparan ni Ompunta DATUPARULAS PARULTOP. Jadi ndada na marga Lumbanraja hian Ompunta saleleng  ni ngoluna, dung pe di pudian ni ari marga I di paojak, hombar tu adat dohot uhum dohot tu ruhut-ruhut ni pamampeon marga di tonga-tonga ni halak Batak.
Songon on ma hinajadina :
Di Bona ni “abad” pa 20 hon, dung lam tu na hasobuon ni paraloan ni halak Batak ma naniuluhon di SISINGAMANGARAJA  uju I, mulai dipajongjong Bolanda marhite VAN DER TUK dohot kampeni pamarenta di Tano Batak.
Marojahan tu “Politik Devide et Impera” ni “Kolonialis” dibolat-bolati Bolanda ma halak Batak marhite na palolohon angka harajaon na metmet ni uluhon ni Raja Ihutan/Kepala Negeri/Kuria, Pandua d.n.a ala naung torop maribur uju I pomparan ni Ompunta Datu Parulas Parultop na maringan di Harian Pulo Samosir, di juju I Bolanda ma pajongjongon sada harajaon di nasida, alai dohot “syarat” ingkon adong sada marga na tarsandiri laho mangkarajahonsa. Uju I nunga adong harajaon di marga Nainggolan, jala marga ni pomparan ni Ompunta TANJABAU dohot DATU PARULAS PARULTOP uju I, ima: SI RUMAHOMBAR dope. Borhat ma angka natua-tua pomparan ni Ompunta DATU PARULAS PARULTOP.
 Dimulana, tung mansai borat  do roha ni angka natua-tua ni pomparan ni Ompunta TANJABAU mangoloi  hagiot ni natua-tua pomparan ni Ompunta DATU PARULAS PARULTOP, ai ala ni I gabe marsirang harajaon ma nasida na marhaha-maranggi. Alai di ujung na gabe masioloan ma nasida, jala dibuat ma goar I Ompunta TUNGKUP RAJA songon ojahan ni parbagian ni marga di nasida na marhaha maranggi, songon ruhut ni Siahaan, gabe bagian ni Pomparan ni Ompunta TANJABAU ma hata parjolo sian TUNGKUP RAJA, ima: TUNGKUP lapatanna: pattil manang “menara” na timbo di inganan na timbo di inganan na timbo bahen panatapan tu na dao, jala songon sianggian, bagian ni pomparan ni Ompunta DATU PARULAS PARULTOP.
 Diresmihon ma marga na dua i di jolo ni angka raja-raja ni haha-anggi, pomparan ni Ompunta TOGA NAINGGOLAN, ima: SIBATUARA; PARHUSIP; SIAMPAPAGA; SIAHAAN NAINGGOLAN dohot LUMBAN SIANTAR: HUTA BALIAN, dohot angka raja na humaling, jala  diakui pamarenta bolanda hatiha i. Jadi molo didok di tonga-tonga ni pomparan ni Ompunta TOGA NAINGGOLAN na pomparan ni Ompunta DATU PARULAS PARULTOP do sasahalak, na marga LUMBANRAJA ma I, suang songoni sabalikna pe. Alai ndang tarbahen paula so botoon “Realistas” taringot tu marga na marragam dope di pomparan ni Ompunta, lumobi di tonga-tonga ni angka haha-anggi na maringanan di angka luat di luar ni luat Harian Pulo Samosir.
Mangihuthon ruhut pamampeon ni marga di halak Batak, songon naung pinatorang di ginjang I,  nang angka nasida pe “secara formal” dohot marga LUMBANRAJA atik pe siganup ari, siapari marga na asing diboanhon nasida. Ima: angka marga ni pomparan ni Ompunta DATU PARULAS PARULTOP na marhuta manang marharajaon di luat  Harian Pulo Samosir, ima:
1.       Pusuk: Buaton: Maulae dohot Nainggolan di luat Pusuk; Parlilitanl; Pandumaan dohot angka luat na humaliangna.
2.       Nainggolan di luat Pahae; Sibisa; Simalungun d.n.a
3.       Siboro di luat Sagala; Ria ni Ate; Simalungun d.n.a
4.       Nainggolan di luat Balige; Pangururan d.n.a
Porlu do ondolhonon, molo pe nidok di ginjang I na dohot do nasida marga LUMBANRAJA, ndada na adong sangkap disi nanaeng mangurangi sangap ni angka mamboan hon marga nasida “ secara resmi” jala “formal”marga dohot “identitas” ni pomparan ni Ompunta DATU PARULAS PARULTOP do nasida, lumobi apala di tonga-tonga ni pomparan ni Ompunta TOGA NAINGGOLAN.


                                                                            
BINDU III
 HADIRION NI OMPUNTA DATU PARULAS PARULTOP

Na ginjang na bolon, na uli manang di hata nuaeng on na “Tampan” do halak ni Ompunta DATU PARULAS PARULTOP. Molo didok, Ompunta TOGA NAINGGOLAN apala na ummuli sian sude angka Ompunta, anak ni Ompunta si RAJA LONTUNG, dao ummuli dope Ompunta DATU PARULAS PARULTOP, mardomu muse margalombang do sitarup na manang ikal mayang.
 Na malo do Ompunta I mambuat roha, pande muse marhata-hata, jala susur di undang-undang. Jadi mansai mura do tartarik roha ni halak midasa jala naeng manjalin partinandaan dohot pardonganon. Sian sihadanahonna dope, nunga tarida Haandulonna di hamaloonna, habisuhon, habaranion, dohot pardonganon. Mangihuthon na masa hatiha i, sai dilului halak do saotikna sada halobianna sian angka donganna, na boi mambahen gabe hatop ditanda halak ibana, jala tarbarita goarna tu angka  desa na ualu. Ima mangonjar roha ni Ompunta ujui mangguruhon parultopan, songon parhiteanna laho marburu tu tombak dohot mangalului partapaan, asa dapotsa hadatuon/hasaktion.
Dapot Ompunta i do sinta-sinta i, ai dung lam magodang jala lam toras pamattangna, mulai ma tarbarita hamaloon marultop dohot hasaktionna, diparporangan, nang mangubati angka ragam ni sahit pe. Asing situtu do Ompunta i sian hahana Ompunta Tanjabau na padot mangula. Dao girgiran do Ompunta laho marburu tu tombak dohot patandangkon hadatuon manang hasakstion na tu angka laut na marragam. Alai di ginjang ni saluhutna i, apala na tung tandi dibagasan hadirionna, lumobi dung gabe parultop na utusan dohot datu nasakti Ompunta, ima na solo Ompunta mangasahon haboinna laho mambuat untung didirina sandiri dohot dalan mambahen marjea halak na asing. Baliksa tahe tung hatingkosan dohot hatigoran dao anggo apala na hinalomohon ni rohana. Dibahen i, tong-tong do rada rohana laho mangurupi manang ise pe na mangido pangurupionna hinorhon ni na tarsosak, tarlumobi siala pambahen ni halak na gir-gir mangasahon gogo manang haboion, marhite hasaktion manang hadatuon, jala na papudi uhum. Ndang  na mandok na so hea Ompunta DATU PARULAS PARULTOP mambahen na humurang manang hasalahan,  ndang ala jolma “biasa” do Ompunta DATU PARULAS PARULTOP, tontu ndang boi lias ibana sian hasalaon, manang pardosaon. Disolsoli rohana do angka I, jala I do alana umbahen gomos rohana laho tu inganan na soding, lumobi jumpa dihilala rohana naung lam matua pamatangna. Jala laos I do muse pardalananna umbahen pola sahat Ompunta rap dohot angka donganna datu na sa “aliran” tu Keramat Perdagangan, laho martapa huhuut pabagashon dahatuon dohot hasaktion nasida.
 Laos di inganan partapaan I ma Ompunta muse mangujungi nagoluna.




BINDU  IV
PARNGOLUON  NI OMPUNTA DI LUAT PUSUK


1.    MAMUNGKA HUTA DI PUSUK

Songon na tarida sian Tarombo dohot sejarah ni Ompunta, dua halak do nasida Ompunta marhaha-maranggi. Ompunta DATU PARULAS PARULTOP do ianggo apala hasian ni Ompunta Boru (inana), jala sai tong-tong do sumurung ibana dibahen sian Ompunta TANJABAU. Disada tingki, parhasianon ni Ompunta boru I do gabe apala sada bonsir mambahen tung muruk situtu Ompunta TANJABAU dompak inanasida I, hape toho dibege Ompunta DATU PARULAS PARULTOP sandiri. Ala didok roha ni Ompunta DATU PARULAS PARULTOP naung malobihu muruk ma hahana I dompak inanasida, tarlobi ala ibana sandiri do na gabe bonsirna, martahi Ompunta DATU PARULAS PARULTOP borhat maninggalhon bagas dohot huta ni Natorasna, laho mangaranto tu luat/huta na dao.
Diihut-ihut Ompunta ma topi  Tao Toba, jala tolhas tu Harian Boho, lopus sahat tu Tele. Saleleng di pardalanan I Ompunta, sai huhut do Ompunta marburu. Di na sahai tarpaida Ompunta ma sada anduhur borbor, tung nauli situtu. Impol ma roha ni Ompunta marnidasa, jala diultop. Tangkas do diida Ompunta hona anduhur DATU PARULTOP I diultop, alai ndang mate, balik tahe gabe laho do habang maporus. Longang ma roha ni Ompunta, jala lam marsigogo ma rohana asa dapotsa anduhur i. Sai torus  ma diburu jaladiultop Ompunta, ala I ndang ra boi dapotsa. Lam jut ma rohana, jala lam marsigorgor ma rohana hinorhon ni I, sahat jala songgop ma anduhur I di sada dolok na gok batu. Mansai manat ma dijonohi Ompunta anduhur I, alai dung naeng mangultop ma Ompunta, tompu ma mago anduhur borbor sian pamerenganna, ndag diboto manang tu dompak dia laho habang. Di tailihon Ompunta tu siamun-hambirang mangalului, alai ndang ra di ida be. Tung mansai longang situtu ma roha ni Ompunta, ai ndang boi dapot  masuk tu rohana boi mago boti anduhur I, ala nanggo apala sangkidop mata sambaing pen dang hea lingkang anduhur I sian pamerenganna. Sai marhusori ma rohana jala ujung na didok ma dibagasan rohana: “Huroha ndang anduhur natutu I, ra jadi-jadian do i. Ra soso-soso ni MULA JADI NA BOLON do I, asa mian dison ahu”. Dung sai lam dipingkiri Ompunta na masa I, ujung na dipahimpu ma rohana, dipauli ma sopona disi. Digoari muse ma inganan I DOLOK HUTABATU. Ala holan batu do na dapot idaon disi. Sian hau piangin do dibahen tiang ni sopona I, ala di laon-laon ni ari tubu do sada hariara sian tiang I, jala sahat tu ro ditingki on sai hot dope disi hariara i.
 Dipillit Ompunta ma sada batu bolon na disi bahen  panopaan ni anak ni ultopna. Sahat ro tingki on pe  dapot dope idaon batu bolon I disi, ai tung tandi do tombak na humaliang laho marburu. Ndang sadia dao sian sopo I, di suan Ompunta do sangkambona hau ni unte, jala na mamboan “riwayat” di pudian ni ari tu pomparan ni Ompunta nadi Pusuk, I ma songon na naeng patotoron do di bagian parturu on.

2.    PANGOLION NI OMPUNTA TU SI BINTANG MARIA
Disada tingki jumpa marburu DATU PARULAS PARULTOP tu tombak, sian na so tinuntunna tolhas  ma ibana tu huta ni marga TINAMBUNAN-SIMBOLON, na margoar si ONAN HUDON. Alai di parikni hutta I dope, tarpaida Ompunta ma adong halak na martabuni. Dimula dirimpu Ompunta do na monggop ibana halak I, hape dina jumpanganna halak I, diida ma namansai hatahutan jala angka gir-gir  do ibana. Dung disungkun Ompunta boasa mabiar jala angka dotdot ibana, dipaboa ma mara namasa dompak pangisi ni huta nasida I, na ro do sada pidong  Patiaraja na bolon jala na jahat, na sai mangareap-reap laho manoro manang aha na boi dapotsa. Nunga tung mansai godang pinahan disoro, hambing,lombu, ro di horbo dohot angka pinahan na asing. Jolma pe nunga manang piga halak naung disoro.
Dung mulai bot ari, masuk ma Ompunta rap dohot halak na martabuni nangkin tu huta, jala sian bohi ni pangisi ni huta I pe tarida do tangkas na dibagasan biar di tutu do nang nasida hinorhon ni pidong panoro i.  Di na  pajumpang Ompunta dohot Raja ni huta I  didok Ompunta ma na rade do ibana laho mangultop pidong  na jahat I, asal ma olo nasida patuduhon inganan hasonggopan ni pidong i. Dung bagas borngin borhat ma Ompunta laho mangultop pidong I na songgop di sada hau na timbo situtu. Ala  ni timbo ni hasonggopan ni pidong I, jala dung jonok di ultop ma. Disi hona pidong i, manigor madabu ma mardubur tu toru. Marsurak-surak ma pangisi ni huta I, ala ni las niroha nasida i.
 Songon hamauliateon ni pangisi ni huta I, di lehon Raja ni huta I ma boruna bahen pardihuta ni Ompunta. Digoari ma muse Ompunta boru I si BINTANG MARIA (sian hata Bintang dohot Maria ia, songon marningot borngin halalas ni roha I pangisi  ni  huta I ala naung malua nasida mara, pola do dohot bintang maria-ia). Dung manang na sadia leleng Ompunta DATU PARULAS PARULTOP mian di huta I, mangido  mulak ma Ompunta tu hutana di laon-laon ni ari, marhagabean ma Ompunta boru, ditubuhon ma 3 (tolu) anak baoa dohot 2 (dua) boru, ima goar ni anak bao I :
SI SARMAHATA/GURU PANALINGAN
SI DARMAHASI/MOGOT KUALU
SI GURU PANUJU/TUAN AMPIR
Jala goar ni boru I, ima:
SI BORU SUMANGGGE
SI BORU NAHUNIK
Ia Ompunta SI SARMAHATA/GURU  PANALINGAN  ma na umpompar marga Pusuk, jala Ompunta DARMAHASI/ MOGOT KUALU ma na umpompar Buaton, jala Ompunta GURU PANUJU/TUAN AMPIR ma na umpompar marga Mahulae.
3.    MULA HAJAJADI NI MARGA PUSUK; BUATON; MAHULAE

Songon on ma mula ni hajajadi ni marga Pusuk; Buaton; dohot Mahulae. Ia sada tingki marpabue jala mulai matoras ma parbue ni hau unte I tung impol ma roha ni Namborunta Boru Sumangge marnidasa, gabe di jungkit ma hau unte. Uju I ndang di huta Ompunta DATU PARULAS PARULTOP dohot Ompunta si BINTANG MARIA, di balian do nasida. Tingki I huhut  ma dijou Namborunta I angka ibotona na tolu I, jala dung ro be nasida idok Namborunta ma “Ida hamu ma uli  ni angka unte on”, nda tung so lomo rohamuna buatonhu sada be di  hamu! Dia ma buataonhu di ho  ito Sarmahata? Didok  Ompunta di  Sarmahata ma mangalusi: “molo uli roham ito na dingkan  pusuk na I ma buat ibotongku!” enggan ninna namborunta huhut di pareahi ma dompak pusuk ni hau unte i. Alai da mulai on si PUSUK nama goarmu, huhut di lehon unte i. Martata-tata ma nasida sude umbege hata ni iboto nasida, ai ndang ditagam rohanasida  laho bahenonna goar-goar nasida holan ala ni unte I, atik pe holan na margait-gait sambaing hian do tahi ni namborunta.
Disungkun namboruntai ma muse ibotona si Darmahasi, ninna ma: “Ia ho ito Darmahasi, dia ma buatonhu ibotongku? Umbegei Ompunta si Darmahasi, didok ma dibagasan rohana: “Dia ma anon bahenon ni ibotongkon gabe goar-goarhu, molo adong hutodo? Tumagon ma unang hubaen todoanhu, asa unang adong dibahen annon goar-goarhu, tagonan ma ibana sandiri mamillit di ahu. Didok ompunta si Darmahasi ma mangalusi: “Manang nadia ma ito na boi buatonmu, na uli ma i!” “Denggan”, ninna namborunta i, huhut dibuat sada unte i, laos dilehon tu Ompunta si Darmahasi. Alai da, mulai on ma si BUATON ma goarmu! Margak-argak ma muse nasida umbege nidok ni namboruntai, ai ndang dirimpu nasida laho boi bahenon ni namborunta i goar-goar ni Ompunta si Darmahasi.
Alai anggo Ompunta Guru Panuju nunga sai marhusori rohana di bagasan, “”Ra ala ni na adong i do dilehon unte di angka dahahang on, umbahen na dibahen ito on goar-goar nasida. Tontu molo so adong annon di ahu, nda tung bahenonna goar-goarhu!” ala ni i, disi disungkun namborunta Ompunta Guru Panuju, ninna ma mangalusi: “ “Unang pola loja ibotongku, maulae pe ahu annon tu angka dahahang on”.  “Denggan”!, ninna namborunta si Boru Sumangge, huhut tuat ibana sian hau unte i, “ala id a, mulai on si MAULAE nama goarmu!”
Na tetep do namborunta si Boru Sumangge on mangkatai, jala hira tuat do anggo habisuhon ni Ompunta DATU PARULAS PARULTOP tu ibana. Lam tarida do habisuhon i muse di namborunta i, songon na boi dapot idaon di pudian ni ari, jumpa mangido pausengna ibana sian OMPUNTA DATU PARULAS PARULTOP. Atik pen a margait hian do du mulana namborunta i, di na mambahen goar-goar ni ibotona i, gabe sai i nama ganup ari  dijouhon namborunta tu nasida na tolu, suang songoni nang Ompunta DARU PARULAS PARULTOP dohot Ompunta  boru si BINTANG MARIA pe. Dung lam leleng sai songoni dipanjouhon tu Ompunta na tolu i, nang nasida na tolu pe gabe manjangkon nama nasida di goar i. laos i ma muse pardalanna gabe marga PUSUK ma pomparan ni Ompunta si SIMARHATA, marga BUATON pomparan ni Ompunta si DARMAHASI, jala marga MAULAE pomparan ni Ompunta GURU PANUJU, sahat rodi sadarion.

4.       OMPUNTA DATU PARULAS PARULTOP MARHELAHON SI RAJA TUNGGAL

Dung lam gabe Ompunta DATU PARULAS PARULTOP, dipungka Ompunta ma muse haumana tar dingkan dolok na adong dope humolong sian DOLOK BATU i. Margoar ma dolok parhaumaan ni Ompunta na imbaru i di pudian ni ari DOLOK SO MALIA, na bonsir sian partinandaan ni namborunta si Boru SUMANGGE na parjolo dohot amangborunta di RAJA TUNGGAL HASUGIAN SIHOTANG. Ala tar holang do parhaumaan i, jot-jot do namborunta si Boru Sumangge dohot namborunta si Boru Nahunik mian di parumaan i manjagasa, pola sipata marminggu-minggu.
 Ditingki i, ndang apala binoto manang aha bonsirna, tubu do sada parsalisian ni Ompunta DATU PARULAS PARULTOP dompak marga Manullang na marhuta jonok tu huta ni Ompunta i. Ala dao mansai tumorop dompak marga Manullang alona i, dipangido Ompunta ma dibagasan rohana: “Aut ma nian adonng sahalak na olo jala na boi mandongai ahu laho mandopang angka musungki”. Sian naso tinagam, adong ma uju i sahalak na margoar si Raja Tunggal marburu di tombak i, suda ma sude paheanna marribahan dibahen angka suga-suga na di tombak i, gabe marsaemara ma ibana.
Di nasahali tolhas ma si Raja Tunggal tu hauma ni jaga ni namborunta na dua i, alai ndang barani rohana ianggo manjonohi  nasida na dua. Sian na dao dope nunga tarpaidasa sopo ni namborunta na dua i, jala pos ma rohana laho boi ma ibanna marganti pahean. Alai beha ma bahenonna, ai marsaemara  do ibana?. Dung  sai marhusori rohana ujung na mulak ma muse di Raja Tungggal tu tombak laho marburu, jala dapotan ma ibana tutu. Dung bot ari jala holom, diboar di Raja Tunggal ma buruanna i, ditaruhon ma tu sopo ni namborunta i, sian na so diboto nasida na dua, ala nunga sernep modom nasida na dua. Alai manogotna i, mansai tarsonggot ma roha ni namborunta na dua i huhut longang marnida juhut buruan na nigantungkon  ni si Raja Tunggal  donokkon ni pintu di sopo nasida i. Diulakhon si Raja Tunggal ma muse songon i borngin ni marsogot na i, jala sai lamlongang ma rohana  ni namborunta na dua i di manogot na i, huhut sai dibereng-bereng dompak nahumaliang, atik tung beha didi halak ni na pataru juhut i. Dung manang na piga hali sai songon i pambahenan ni si Raja Tunggal, lam  sungkun-sungkun ma roha ni namborunta na dua i, alai ndang tardok nasida agia aha. Martop-top ma namborunta na dua i, asa unang tarsernep nasida modom borngin i, alai asa tangi umbege soara haroro ni sitaruhon juhut buruan i. bornginna i, dipaula namborunta i ma tumibu modom di intopi ma palito humatop. Alai ianggo sasintong na dungo do nasida jala dipatinggil parbinegean nasida na dua.
Tutu ma antong, dung hira bagas ni borngin dibege nasida ma humeres soara dilambung ni pintu ni sopo nasida i. margora ma namborunta si Boru Sumangge, ninna ma “Ise do hamu nuaeng na ro i! Dia ma sai maruli ni lagu hamu mamboan juhut di hami dung jolo borngin-borngin? Nda na tama  ma nian di tiur ni ari hamu ro, asa hutanda hami hamu, jala huboto hami mandok mauliate?”
 Tarsonggot ma si Raja Tunggal, ai ndang pangkirimanna na dungo dope  namborunta dua i, huhut sumurut ibana hatop tu tonga-tonga ni angka suan-suanan  na adong di porlak sopo i. Mangalusi ma si Raja Tungggal, ninna ma: “Ue….boru ni rajanami, si Raja Tunggal Hasugian (Sihotang) do ahu. Nunga tung leleng situtu ahu marburu di tombak an, nunga pola suda paheanhu angka ribak dibahen suga-suga. Ala na marsaemara do ahu, beha ma bahenonku roi tiur ni ari, jala pajumpang dohot jolma, nda maila ahu? Ua asi ma roha ni boru ni raja, ua lehon hamu ma jolo na boi gabe salinhu”. “Molo na songon i do hape”, ninna namborunta i boru Sumangge mangalusi, “ianggo pahean baoa ndang adong, holan sigundal bolon sambaing do”.
 Di dok si Raja Tunggal ma muse: ba, molo tung i nama na adong, ba hahuaon ma i. Tung asi ma roha ni boru ni raja i, ba sigundal bolon i pe taho, asal ma adong bahen salinhu. Ia i didanggurhon hamu ma sian i dompak on. Dung songon i, didanggurhon namborunta si boru Sumangge ma ulosna tu ruar, gabe dibuat di si Raja Tunggal ma jala dibahen gabe salinhu. Songonima dalanna, umbahen margoar inganan  i Dolok So Maila, ala so maila be Amangborunta i Raja Tunggal ro mandapothon namborunta na dua i tu soponasida. Tibu manogotna i, borhat ma namborunta si Boru Sumangge rap dohot anggina di Boru Nahunik mulak tu huta. Dipaboa nasida ma namasa i tu Ompunta DATU PARULAS PARULTOP. Dung dibege Ompunta barita i sian namborunta na dua i, marhusori ma roha ni Ompunta, didok ma dibagasan rohana: “Ditangihon Debata  do pangidoanhu, ai nunga disuru ro na naeng donganhu laho mandopang musungku!” Dungi didok Ompunta na tu Namborunta na dua i: “Hatop ma hamu borhat, boan hamu ma pahean jala lehon hamu ma tu ibana, asa hatop hamu ibana tuson!” Mangkudus ma Namborunta na dua i mulak muse tu hauma mandapothon si Raja Tunggal, huhut diboan nasida pahean.” Dungi di togihon nasida ma si Raja Tunggal laho mandapothon amana, Datu Parulas Parultop.
 Dung jolo masisungkunan marga masipaboaan ma nasida taringot tu angka na ni dalanan nasida. Ompunta pe dipaboa ma taringot tu paraloanna dompak marga Manullang, gabe las ma roha nasida borhat laho mandopang musuni Ompunta i. Dipatalu Ompunta dohot di Raja Tunggal  ma musu ni Ompunta i dilambung ni Aek Buaton, na digoari songon i ala na binuat------ aek i sian musu. Dilele jala dionjar nasida ma muse musu i sahat tu topi manang pinggir disada lombang nna bagas, jonok tu huta Banuarea, huta ni marga Manullang, laos didoari ma muse  inganan i huta Simaninggir, jala laos i dohot goar ni inganan i sahat ro di nuaeng. Dung monang Ompunta Datu Parulas Parultop ninna ma: “Aha ma ta ma bahenonhu laho mandok mauliate dohot mambalos na uli na dengganbinahen ni si Raja Tunggal on? Nunga pola rade rohana  maneahon hosanna, asa mangurupi ahu mangalo musungku, jala boi ahu monang?” Ala ndang adong dohot Ompunta na lumahet be, marsangkap ma Ompunta laho marhelahon si Raja Tunggal.
Dijou Ompunta ma Namborunta  si Boru Sumangge, dipaboa ma sangkapna i huhut  di hata-hata i jala dielek, anggiat olo si Boru Sumangge bahen pardihuta ni si Raja Tunggal. ---bangkona do i somal na ndang manigor mangoloi sada namarbaju pamulihonon, atik pe nian nunga mangunduk dibagasan rohana. Suang songoni do Namborunta, tarlobi ala ni bisuk muse do ibana, dipaula do manjua mansai gomos. Dibahen i, ganup adong hatiha na lehet, sai hata-hatai jala dielek Ompunta ma Namborunta i, alai sai lam dipaula Namborunta do gomos manjua. Jut ma roha ni Ompunta, jala marsak,lumobi ala ndang ro boi dope dipataridahon Ompunta hamauliateonna dompak si Raja Tunggal.  Marnida i namborunta si Boru Sumangge, di nadi elek ni Ompunta muse ibana, didok ma: “iale amang, boasa tung songon i marsak ho ala dipanjouhonhu di sangkapmu laho marhelahon di Raja Tunggal? Molo na sai i nama na manggohi roham, jala na mambahen sai marsak ho, hauaon ma i, ndang tarjua ahu be ho. Alai jumolo ma olio pangidoanhu!” umbege hata ni namborunta i, mansai las ma roha ni Ompunta jala manigor disungkun ma: “Ai aha ma huroha pangidoan mu boru hasian!”
Ninna namborunta ma: ingkon horbo do seaton ma panjuhuthu. Di ho anggo sibuk-sibukna, holan huling-huling pe lehon di ahu. Dung i, molo dung saut ahu gabe pardihuta ni si Raja Tunggal, lehononmu ma muse di ahu bahen pauseang, tano dohot parhaumaanhu,anggo sallilit horbo panjuhuttu i !” Di olio Ompunta ma pangidoan ni Namborunta si Boru Sumangge i, disseat ma sada horbo, jala dilehon ma tu namborunta huling-huling ni horbo i. Diboan namborunta ma huling-huling ni horbo i, di irisma i nipis-nipis songon bonang na buni. Alai tagan so disseat Ompunta hian dope horboi muse huta HALUNG-HALUNG. Dung manang na sadia leleng, saut si Raja Tunggal gabe parhalang ulu ni namborunta di Boru Sumangge, di topot nasida ma Ompunta Datu Parulas Parultop. Didok namborunta ma tu Ompunta: Amang! Dia ma tano dohot hauma naung nioloanmu bahen pauseanghu? Olo tutu da inang!”  ninna Ompunta mangalusi, diama apala ditodo roham ito, suhat ma songon nidokmu, sallilit horbo”. Jadi didok namborunta ma: “Ia botima na i amang! Laho ma ho  aduna, jala  dung sahat ho disi, bahen ma sada paboa naung sahat ho disi. Dung i, mulak ma ho mangalangka dompak on muse. Ahu pe, disi huida tanda binahen mu, mulai ma ahu mangalangka mandapothon ho. Disi ma annon hita pajumpang, disi ma tabahen parbalohanta, jala sian i ma husuhat bidang ni tano sallilit horbo, songon naung nioloanmu. “Borhat ma Ompunta, songon napinangido  ni namborunta si Boru Sumangge i, alai ndang sadia leleng dope dungi manigor ihut ma muse namborunta sian pudi, so paminotoan ni Ompunta. Dung sahat Ompunta tu inganan naung nitontuhon nasida, dibahen Ompunta ma sada partanda paboa naung sahat ibana. Dung i, mulai ma Ompunta mangalangka mulak laho mandapothon namborunta.
 Namboruntna pe, dihudus ma langkanan laho mandapothon Ompunta, gabe pajumpang ma nasida di huta HALUNG-HALUNG, hombar tu janji nasida, dibahen nasida ma  disi tanda ni parbalohan nasida. Dung  i, dibuat namborunta ma huling-huling ni horbo i, na nilehon ni Ompunta na baru on, jala naung di irisi namborunta hian nipis-nipis songon bonang. Disuhat namborunta ma tano i, na lilitan sallit dohot huling-huling i, bahen parbagianna naung ni lehon ni Ompunta manang bahen pauseangna. Ido umbahen margoar luat i di pudian ni ari Parlilitan, ala  na lilitan doi laho manuhat. Gabe dao umbidannng ma tano parbagian ni namborunta sian tano na tinggal dope parbagian ni Ompunta Datu Parulas Parultop. Alai martata supping ma Ompunta marnida pambahenan ni namborunta boru i, huhut didok  dibagasan rohana: “Na bisuk do ho tutu ito, laho mambuat sian natorasmu. Uli ma i, hipas jala gabe ma dainang, lopus tu angka pinomparmu sogot!”
 Dung sidung disuhat namborunta tano na laho bahen parbagianna, didok ma tu Ompunta: “On pe amang! Nunga tangkas dioloi ho au, uli roham. Aek na dibagasan tano on, mualhu ma i tutu. Ahu pe marjanji ma tu ho na ingkon tong-tong somba ahu maradophon ho, jala tonahononhu tu pinomparhu, asa tong-tong samba nasida tu pinomparmu. Songon tanda ni janjingku, i da ma amang, punsu ni hariara na tubu sian tiang ni sopomu, mulai on sahat ro di salelengna, ingkon sai unduk ma i somba dompak hutam dohot huta nipinomparmu sogot !  Saut do tutu songon naung nijanjihon ni namborunta i, ai sahat  tu sadari on sai somba do sude angka pomparan ni namborunta dohot amangborunta si Raja Hasugian Sihotang dompak sude pomparan ni Ompunta Datu Parulas Parultop. Jala punsu ni hariara i pe sahat ro di nuaeng pe, sai hot do unduk marsomba huta ni pomparan ni Ompunta di Pusuk.



BINDU V
SORANG OMPUNTA TUAN RANGGA DOHOT SIBORO

Naung magodang sude angka Ompunta dohot namborunta tubu ni si Bintang Maria boru Tinambunan Simbolon, tubu ma sihol ni roha ni Ompunta Datu Parulas Parultop tu huta hatubuanna di Nainggolan Pulo Samosir, di sada tingki, marhobas ma Ompunta ditinggalhon ma Pusuk, suang songon i nang Ompunta boru dohot angka Ompunta na tolu i. Alai ndang manigor tu Nainggolan dituntus Ompunta dope pardalananna. Songon i na jolo Ompunta rot u luat i, suang songon i do nang parborhat na sian i.  Huhut do marburu Ompunta di tongan dalan, jala laos i ma dalanna masitandaan Ompunta dohot sada namarbaju boru Simbolon, alai naung maro---. Gabe-gabean ma boru Simbolon i, ditubuhon ma sada dakdanak baoa.
Alai, habotoan ma i tu oroan ni boru Simbolon i, gabe mansai muruk ma ibana dompak Ompunta. Diarahon ma godang angka donganna pangisi ni huta i laho mamunu Ompunta.  Dapot do dihilala Ompunta muruk nasida i, jala songon dalan laho pasiding hagunturon na boi mangusehon mudar, ditinggalhon Ompunta ma sip-sip huta i, huhut diboan dakdanak tubu ni  boru Simbolon i.  Diboan do nang sada hujur na margoar hujur Siringgis, dohot sada panangga. Dibagasan gajutna ma dibahen Ompunta dakdanak i, jala di do alana umbahen diehet ibana gabe Anak Gajut, alai anggo goarna na sasintongna Tuan Rangga do. Molo jumpa tangis dakdanak  ala ni male, sai ina panarusan ma dilului Ompunta laho patarushon. Di na binoto ni oroan ni Boru Simbolon i rap dohot donganna naso dihuta i be Ompunta, dada gabe sumurut rimas nasida, gariada tahe lam marsigor-gor do. Dilului jala diburu nasida ma Ompunta, asa bunuonna. Mandapothon huta Janjiraja, jumpa mangulon Ompunta huhut songon na martabuni, unang di ida angka na mamburu ibana i, tompu ma maribuang panangga  ni Ompunta i.  Di muruhi ma panangga i, laos gabe batu ma disi. Sahat ro ditingki on, dapot dope idaon batu na marrupahon panangga i di dolok ni huta Janjiraja.
 Dung so ra dapot na mangalului i Ompunta, gabe jut ma roha nasida, gabe laho ma nasida mulak sian i. Ompunta pe ditorushon ma pardalananna, sahat di na tolhas ibana tu luat Sagala. Jumpa mangulon Ompunta di parik ni huta Sagala i, mamolus ma sada ina panarusan. Di na niida ni inanta i gajut ni Ompunta, longang ma rohana, ala adong di ida na manggulmit-gulmit di gajut ni Ompunta i. Naeng martahi mamangkulingi dope Ompunta laho mangido pangurupion laho patarushon dakdanak i, didok inanta i ma: “Ai aha do amang, na sai manggulmiti na di gajut muna i?” “Iale inang na uli basa, anakku do i” ninna Ompunta mangalusi, “nunga marsoro ni ari anakhon”, ai so adong be inana laho patarushonsa. Ua asi ma roham inang! Ua patarus hamu ma jolo anakhon! Umbege i nanta i, asi ma rohana, dijalo ma dakdanak sian Ompunta laho patarushon, huhut mardalan nanget-nanget  manuju bagasna. Diihuthon Ompunta  ma inanta i, jala disungkun manang marga dia do sinondukna. Didok inanta i ma mangalusi: “Ue…. ale amang, marga Purba do nian amanta, alai nunga sambor nipingku, ai nambura pe dung jumolo ibana, tumadingkon dakdanak na tinggal maetek”.
“Ba, ndang na ise hape!” ninna Ompunta mangalusi, huhut dinunuti nasida na mardalan i sahat tu bagas ni inanta i. Hape disura roha ni inanta i na marga Purba  do nang Ompunta sian huta na asing, umbahen pola ndang halak  be rohana manogihon Ompunta tu bagasna. Alai taringot tu sinondukna i, na manggabusi do inanta i, ai mangolu dope sasintongna amanta i, alai tutu nunga tung mansai leleng dung laho marhuta sada.
Gabe marborngin ma Ompunta di bagas ni inanta i, pola manang na sadia leleng huhut songon na patarushon si Anak Gajut tu inanta i. songon i ma pangalahona, leleng-leleng gabe denggan ma pamatang ni inanta i sian Ompunta. Alai dung manang piga minggu, tarportik ma tu Ompunta na mangolu dope sinonduk ni inanta i, jala na toho do laho marhuta sada. Ala ni i, ditinggalhon Ompunta ma sip-sip muse huta i, songon pasiding gora di pudian di ari tu ibana  sian parhuta i.  Sorang ma sada dakdanak baoa ditubuhon inanta i, di bahen ma goarna Siboro, jala mangihuthon uhum ni si jolo-jolo tubu na mandok: “manang aha na tubu di bagasan porlakku, suan-suananhu ma i !” gabe anak ni Purba ma dakdanak i.
(Hinorhon ni “peradaban” na dao dope hatinggalan uju i, ndang apala dihailahon halak dope pangalaho na "songoni. Alai, songon sada singot-singot tu sude pomparan ni Siboro, dipatikna: “Molo tarsuruk bulusan sahalak marga Nainggolan Lumbanraja di huta ni Siboro, hodong ni suhat/happa do bahenon mangalambuti. Di taon 30 an, ditamba ma muse i dohot sada aturan na mandok: “Molo naeng marborngin sahalak Marga Nainggolan Lumbanraja di jabu marga Siboro, ingkon tu sopo do bahenon ingananna rap dohot  suhut parjabu).
 Dung ditinggalhon Ompunta luat Sagala i laho patulus dalanna dompak huta na di Nainggolan, tolhas ma Ompunta tu luat Ria Ni Ate. Hape toho di parsahatna i, nunga suar-sair pangisi ni huta i dibahen musu nasida naro sian dolok. Dung diboto raja ni luat i na disi Ompunta Datu Parulas Parultop, naung tarbarita tu nasida hasaktionna, di topot raja ima ibana laho mangido pangurupionna. Diolpi Ompunta do pangidoan ni raja i  borhat ma nasida mandopang musu i. Tutu ma antong barita  na binege raja tu hasaktion ni Ompunta i, ai ndang pola sadia leleng nunga laho maporus musu i, mulak tu huta nasida di dolok. Ala balga dohot las ni roha ni raja i dohot pangisi ni luat i, di lehon nasida ma sada parhutaan di Ompunta. Alai,  ala holan na malolus boti hian do tahi ni  Ompunta sian luat i, didok ma tu raja i dohot pangisi ni Ria ni Ate i, na so ibana sandiri na laho marhuta disi, dibahen i, asa dilehon nasida i muse tu anak na, ima Ompunta Siboro na tinggal di luat Sagala. Saut do songon na tinonahon ni Ompunta, ai saut do dipudian ni ari,  marhuta disi  pomparan ni Ompunta Siboro sahat ro ditingkion.
BINDU VI
 MAMUNGKA HUTA OMPUNTA DI HARIAN, PULO SAMOSIR

Dung songon i ditonahon Ompunta tu raja dohot pangisi ni luat NI RIA NI ATE, asa lehonon nasida parhutaan ni lehon nasida di Ompunta i tu Siboro,di uduti Ompunta ma muse dalanna dompak Nainggolan. Manopi-nopi tao  ma Ompunta mardalan, alai dung sahat tu Nainggolan,diboto ma naung tibu jumolo matua inana Ompunta boru parsinuan beu di ibana. Ala dihilala Ompunta na soada be hinalohonna tu huta ni natorasna i, ditorushon ma muse pardalananna gabe sahat tu luat Harian. Uju i marragam dope angka marga na marringan di luat i. Alai adong ma di tao Harian i, ndang apala dao sian topi pasir, sada batu bolon,na margoar Batu Guru. Adong do sada hau hariara tubu disi, mansai godang do dangkana, jala lomak nang bulungna. Godang do angka pidong songgop dohot marasar disi, gabe las ma roha ni Ompunta, ala ndang loja be ibana mangalului tombak bahen ingananna marburu. Sai tu Batu Guru dohot hariara i nama Ompunta mangultopi angka pidong na adong disi. Hape sian na so binoto ni Ompunta hian sai adong do sada-sada tingki olo batu bolon i mardalan manang monggal-onggal, pola do gabe mabiar angka pangisi ni luat Harian i dibahen. Molo jumpa masa i, olo do marminggu-minggu ndang olo pangisi ni luat i tuat tu tao laho mardengke manang maningkir bubu manang mamasang jala nasida.
Dinasahali  ro ma pangisi ni huta i mandok tu Ompunta Datu Parulas Parultop: “Ia didok ho, Datu ho  jala  nasakti. Molo natutu do i, ua paso ma Batu Guru i, jala unang sai olo monggal-onggal manang mardalani be. Molo tutu do boi dipaso ho, gabe laos ho ma nampuna i”. Umbege i Ompunta, laho ma ibana tu Batu Guru i, dibuat ma jolo tolu batu na balga-balga, dibahen ma i gabe songon dalihan. Dung i, diampehon marhite hadatuan dohot hasaktion ma Batu Guru i di ginjang ni batu dalihan natolu i. Mulai dung i, ndang hea be batu bolon i mardalani manang monggal-onggal, hot ma tong-tong ampe di ginjang ni batuna songon dalihan i. Mangihut hata ni angka naung hea mangungkor, boi do sian toru ni Baru Guru i marlange sian bariba na sada tu bariba na sada nari. Dilaon-laon ni ari gabe Batu Partanjung-Tanjungan ma batu bolon i di anak dohot boru ni Lumbanraja, rasi-rasa nueang. Sian Batu Guru i ma mulana Ompunta mamungka huta muse di luat Harian. Ndang sadia leleng dung na pinahot ni Ompunta Batu Guru i, di pungka Ompunta ma hutana, ima na margoar Buntu Raja. Disuan ma sada hau hariara disi, na margoar Hariara Panduduan. Gabe songon sada alatan do hariarai, na paboahon hagabeon ma i di sude marga Lumbanraja. Alai molo suak dangka ni hariara i manang rahar bulung na, paboa laho monding ma sada anak buha-buha ni marga Lumbanraja.
  Dilambung ni hariara i, disuan Ompunta do manang hau gambiri. Sai holan na sada-sada sambing do parbue ni hau gambiri i, jala manang ise na dapotan gambiri i, boi doi bahenonna gabe ubat. Leleng-leleng, haru pe sai  nanget-nanget, gabe sude ma luat Harian i  parhutaan di Ompunta Datu Parulas Parultop, ai gabe marpindaan be ma angka marga asing sian luat i, jala lopus ma i sahat tu pomparanna di tingki on. Songon parningotan di Ompunta Datu Parulas Parultop sian angka pomparanna na di luat Harian, adong do disi, ima di Banjar Tonga-Tonga, sada Ruma Parsaktian (na songon museum). Ruma parsaktian i, ma disimpan marragam angk parhohas ni Ompunta, mulai sian ogung dohot angka na asing, nasomal dipangke Ompunta  tagan dingoluna.

BINDU VII
 MASIUJIAN HASAKTION DATU PARULAS PARULTOP

Di jolo nunga pinatorang, na jot-jot do Ompunta Datu Parulas Parultop laho angka luat-luat patandangkon hadatuon dohot hasktion. Asing sian na pinatu Ompunta diangka luat na laho mangalo musu ni luat i, jot-jot do Ompunta tarpaksa masiujian di hasaktion dohot angka datu bolon na asing, lumobi muse ala dung lam tarbarita hadatuon dohot hasaktion ni Ompunta tu angka desa na ualu, tung godang do anka datu bolon na ro manang mangalului ibana laho manguji hadatuon dohot hasaktion, ndang marimba sian “Golongan Putih” nang sian “Golongan Hitam”.

1.       MASIUJIAN DOHOT SI SINGAMANGARAJA
Nasahali laho ma Ompunta Datu Parulas Parultop maronan tu Onan Muara, ima luat Tondong--- ni Nainggolan Pulo Samosir taripar tao. Adong ma uju i disi sada  batu bolon na margoar batu Lage-Lage, ala somal do batu i parlape-lapean dibahen halak. Molo jumpa ro tusi Sisingamangaraja sian Huta Bakkara maronan tu Muara, sai somal do  laho tusi hundul-hundul—ndang binoto manang na si Singamangaradja na papigahon uju i. Hape di na sahali i, dinalaho si Singamangaradja tu si laho hundul-hundul laos songon na mangulon nian tahina, nunga julomo disi di ida Ompunta Datu Parulas Parultop. Songon na jut  ma roha ni si Singamangaradja marnida i, ai sian na sailaonna i ndang hea dope masa na songon i. Didok si Singamangaradja ma manungkun Ompunta Datu Parulas Parultop: “Ise do hamu, lae?”. Dia ma huroha dalanna umbahen buatonmu hundul-hundulan hi?” “Datu Parulas Parultop do ahu!”. Ia hamu, ndang ise-----do hamu huroha hamu lae?” ninna Ompunta mangalusi. Dung dipaboa si Singamangaradja nang na ise ibana, didok Ompunta muse: “Horas ma lae!,palias ma hatam, ndang adong hugugat ugasanmu, manang husoluk hundulanmu!. Ompunta Mula Jadi Na Bolon do manompa  batu,   do na huhunduli!”. Lamjut ma roha ni si Singamangaradja,alai ndang tardoksa manang dia, ai toho do nidok ni Ompunta Datu Parulas Parultop i. Dung diboto si Singamangaradja Datu Parulas, naung hea tarbortik tu  ibana bariba taringot tu hasaktionna dohot pandena marhata-hata, na niadopanna ombas i, gabe tubu ma rohana laho manguji hasaktion ni Ompunta ----si Singamangaradja ma muse Ompunta: “Ai hamu do hape, lae Datu Parulas i? nunga hubege tutu taringot tu barita ni hasaktion dohot hadatuonmu lae!. Alai, ndang huhaporsea i, jala dihaporseai rohangku dope barita i, ala so hea dope huida!” Dungi ninna Ompunta ma mangalusi: “Ompunta Mula Jadi Na Bolon do na sakti, lae! Ianggo ahu, ndang apala adong huboto. Atik  pe songon i, molo tung porlu didok hamu, lae!, naeng idaonmu sandiri, ban dang manjua ahu!”.
Dung sai songon i nasida na dua masialusan, ujungna satolup ma nasida masiujian hasaktion nasida be. Didok si Singamangaradja ma tu Ompunta: “Ala di Harian do hutam, lae ia borhat ma laengku sadarion mulak taripar tao. Ahu pe, mulak tu Bakkara mamolus tao” nauli ma i, lae!” ninna Ompunta mangalusi, “alai dung songon i, be Halteng muse?” Di dok  si Singamangaradja ma: “Molo tolhas do laengku sadarion tu Harian, so haribo-riboan, ahu pe----ma laengku na lobi sakti sian ahu!”.
“Molo songon i, denggan ma i tutu, lae! Ninna Ompunta mangalusi. Dung i,rap ma nasida tuat dompak topi tao mangalului solu nasida bahen paripar nasida tu huta nasida be. Hape di dalan dope nasida, marhobot ma langit, mangullus ma alogo, gabe holom situtu ma di ginjang ni tao i, pola  hira naung bot ari. Alai, mamoto ma nasida na dua dung masipasang alemu na be nasida, laho parohon udan tipo-tipo dohot alogo halisunggung ---ndang boi be solu borhat marluga. Tutu ma antong, disi sahat nasida tu topi ni tao,marsasak ma ro udan tipo-tipo, hira na niusehon sia langit, jala halisungsung pe ro marpiu-piu. Margalunsang ma ombak ni tao i, jala tonu ma sude nasa halak na di topi tao i.
Tung so adon be na barani parsolu laho marluga, jala angka naung sanga jumolo marluga pe, dihudus nasida ma mulak muse tu pasir pasidingmara di tonga di tao i. Ndang adong be nangn parsolu manang parluga na olo  patariparhon si Singamangaradja mulak tu hutana di Bakkara, suang songon i nang Ompunta Datu Parulas Parultop tu Harian. Masiberengan ma nasida  na dua huhut martata suping. Alai borhat Ompunta Datu Parulas Parultop ma sada bulung suhat, ima dibahen gabe  solu-soluna. Martonggo-tonggo ma Ompunta  ninna ma: “Ompung Mula Jadi Na Bolon, mangodingi ma Ho sian ginjang, manjaga ma Ho di siamun-hambirang dohot dipudingku, alai patiur ma dalanhu tu jolo!”. Dioloi Ompung Mula Jadi Na Bolon do tutu tonggo ni Ompunta i, ai tiur jala menak do dalannna tu jolo, atik pe marhalungsang ombak jala marpiu-piu alogo di siamun-hambirang dohot di pudina. Nang udan tipo-tipo na hira ni usehon sian langit i pe, ndang mangkahua Ompunta, ala sio di ondingi Mula Jadi Na Bolon.
Tiur dope ari dinasahat Ompunta Datu Parulas Parultop tu Harian, huhut songon na mamereng manang nna tutu do na naung sahat  Ompunta disi, so manang mahua. Nunga hundul-hundul hian ianggo Ompunta di jolo ni sopona, jala disi diida naung ro si Singamangaradja, didapothon ma tu harbangan. Didok si Singamangaradja ma tu Ompunta: “Tutu ma ho, lae datu bolon jala nasakti!” Ndang manang na sadia leleng nasida mangkata-hatai, mangido mulak ma si Singamangaradja ----borhat tu Bakkara.

2.       MASIUJIAN  DOHOT DUA DATU BOLON DI ULUAN

Jumpa di huta ni simatuana Raja Sijambang Manurung di tano Jangga  ujui dope Ompunta Datu Parulas Parultop, ditogihon simatuana i ma  sahali Ompunta laho manggadis horbo tu onan na Godang (Onan Porsea nuaeng). Uju i, tongon do ro nang dua halak datu bolon naung sar barita ni hadatuon nasida, ima Guru Marhandang Dalu, Ompu ni raja Pasaribu, dohot Guru Somangalanggak, Ompu ni Raja Sitorus. Didapothon nasida ma Ompunta tu partiga-tigaan horbo, jala diarga nasida ma horbo ni Ompunta, jala masioloan ma nasida diargana. Hape so binoto ala, so binoto binoto bonsirna, tompu ma tinggang horbo i laos mate. Mangantusi ma Ompunta  Datu Parulas Parultop, na manguji hasaktion do na dua halak i sasintongna. Binahen i didok ma tu nasida  na dua: “Raja nami,  tarbarita do hamu partawar  pangabang-abang, partawar  pangubung-ubung, sipangolu naung mate, siparata naung busuk. Ua tawar hamu ma jolo horbo on, asa mulak mangolu muse!” Nionjar ni na naeng patuduhon haboion dohot hasaktion do tahi ni  datu bolon na dua i, dung jolo masiberengan nasida, dilinsingi Guru Marhandangdalu dohot Guru Somangalanggak ma horbo naung mate i, gabe mangolu ma--- jala marhure-hure.
Dung songon i mulak mangolu muse horbo i, didok Ompunta Datu Parulas Parultop ma tu datu bolon na dua i: “Antong, togu hamu ma lae horbo i!” Ditogu datu bolon na dua i ma tutu horbo i, hape ndang ra olo meret, atik pe nunga dipangke nasida hasaktion nasida muse. Diarahon nasida ma mansai godang pangisi ni luat Uluan dohot angka raja-raja na sampulu dua na dohot mararga horbo i, laho manogu hape tong ndang ra meret  ianggo apala sallangka pe (taringot di raja-raja na sampulu dua i, ma na mangatur ----parjambaran di Uluan, na rap dohot datu bolon na dua i manuhor horbo ni Ompunta, jala----mangkas dope tarsurat di sejarah Pangaririton ni Ompunta Datu Parulas Parultop di Ompunta Boru Parmudaan dohot di Ompunta Boru Pura ni Enet Pura Haomasan)”
Sian na so pamotoan ni datu bolon na dua i, nunga martonggo Ompunta Datu Parulas Parultop jumolo tu Mula Jadi Na Bolon. Dung songon i, ndangra boi meret di togu nasida horbo i, atik pe naung mansai godang na mangurupi nasida, dapot ma diantusi nasida naung di pangke Ompunta do hasaktionna mambahen asa unang boi meret horbo i. Dibahen i, didapothon nasida ma Ompunta Datu Parulas Parultop ninna ma: “Ua  bahen ma jolo lae,  pana---- ni horbo i, asa boi di togu hami!”  Dioloi Ompunta ma pangidoan ni datu bolon na dua i, taoari ma horbo i, gabe boi ma denggan ditogu nasida horbo i mardalan. Marnida i angka na torop i dohot datu bolon na dua i Ompunta, mangido asa olo Ompunta manjalo nasida marguru hasaktion tu Ompunta Datu Parulas Parultop. Asa songon ni dok ni umpasa: asa songon ni dok ni UMPASA :
JAMBAN NI AEK  HARIRI, DI PULO SAMOSIR HARIAN
ASA ANGGIAT DAPT TAPINGKIRI, HADATUON DOHOT HASAKTION
 NI OMPUNTA DATU PARULAS PARULTOP, MAMODAHON TU HITA
ANGKA POMPARANNA, ASA MANGULAHON ANGKA NA DENGGAN


   SADA “AEKDOTA”

Mangihuthon barita na masa di HARIAN, pulo Samosir, jala godang dope na porsea di baribasa i sahat ro di nuaeng, adong do ninna sada anak ni Ompunta Datu Parulas Parultop na margoar si Mata Tunggal, tubu ni Ompunta Boru si Bintang Maria boru Tinambunan-Simbolon di Pusuk. Dao lobi sakti dope ninna si Mata Tunggal on sian amana, ima Ompunta Datu Parulas Parultop. Ala mangihuthon baritai, di Pusuk do masa i, gabe ni sungkun ma angka na umbotosa, dongan manang haha-anggi na di Pusuk.
Mangihuthon haha-anggi na di Pusuk, na nidokna si Mata Tunggal, anak ni Ompunta Datu Parulas Parultop ndang adong i sasintongna. Disura roha na masisoluhan manang na sala mangantusi do halak na mambaritahon taringot tu si Mata Tunggal, amang borunta marga Hasugian-Sihotang, hamulian ni namborunta di Boru Sumangge. Ianggo sasintongna, na nidokna na lobi sakti dope sian Ompunta, i ma na margoar si Sorba (nab age batu), jala dapot dope idaon batu i sahat ro di dingki on, alai ala ni hajahatonna  gabe diuhum. Ia si Sorba on, tubu ni Namborunta do on, boru ni Ompunta Guru Panuju/ Tuan Ampir manang Maulae, andorang so habubuan dope. Na tarsor dipinangn namborunta i sada bunga-bunga na sai ro dompak ibana, jumpa martapian ibana, ala ni jut ni rohana dung dipangan namborunta  bunga-bunga i, gabe denggan ma pamatangna, jala sorang ma si Sorba. Alai ditingki hasosorang na i, ndang rumang jolma si Sorba di ida namborunta i, ala marbalutan. Gabe di aup ma i  muse tu binanga.

Ala dihilala roha, ndang adong pola na gabe laba molo nipatotor saluhutna taringot tu si Sorba i, nang pen a lobi sakti dope ibana ra sian Ompunta Datu Parulas Parultop, olat nima jolo taringot tusi.
Tu angka haha-anggi Lumbanraja na di Harian Pulo Samosir, dohot pendek ma dohonon, na so adong parsaoran, manang ndang parbinoto manang parsidohot  Ompunta Datu Parulas Parultop di angka na masa taringot tu si Sorba (na gabe batu i).  Marhite  hatorangan on, molo tung adong dope angka sura-sura ni roha na manggombarhon angka na hurang denggan manang na so dihalomohon roha di tonga-tonga ni, lumobi haha-anggi Lumbanraja di Harian Pulo Samosir, di arop roha do gabe boi mago angka i sude.



SEJARAH PANGARIRITON NI DATU PARULAS PARULTOP NAINGGOLAN

Barita pangaririton ni Datu Parulas Parultop Nainggolan/ Lumbanraja tu tano Jangga.
Hamu juara natorop ma manjaha harita on, ndang na nilinggai, ndang na ni ida i uju i, alai nasinungkun do natua-tua gabe tumangkas ma binoto. Asa baligai do muse binaligahon, barita i do muse binaritahon! Ia  dibagasan buku on sinurathon do barita pangaririton ni Ompunta Datu Parulas Parultop tu Tano Jangga, na mangaririt Ompunta si Boru Parmudaan boru Manurung boru ni raja i Raja Sijambang Manurung raja ni Tano Jangga sian luat Rangga.
Songonon ma partonding na: di sada tingki pajumpang ma Raja Si Jambang Manurung ima raja ni negeri Jangga (Tano Jangga) di tiga  parsingguran di onan parsaorang, parpunguan ni Pangulu, pardomuan ni Raja Paronan, ima di onan Jangga dohot Datu Parulas Parultop Nainggolan sian Pulo Samosir. Jadi rap mangkatai ma nasida dung pajumpang di onan Jangga.
Ia Datu Parulas Parultop di tingki i na manandangkon hadatuon do ibana tu tano Jangga!  Di tingki i adong do paraloan na sobu ima paraloan ni raja si Jambang Manurung (parmusuon dompak : I.  tu Datu Dalu dohot II. Tu Guru Manantang aji (datu ni alo-alona na marmusu dohot ibana). Jadi dung magkatai nasida di onan Jangga di paboa raja si Jambang ma taringot tu paraloan i (parmusuon i). Ditingki i martulang dope  raja si Jambang Manurung tu Nainggolan ala ibebere ni Naingolan Rumapea sian Hutarihit do raja si Jambang Manurung na sian Pulo Samosir Nainggolan! Jadi na patut do paboaonna namasa tu dirina.
Tulang Nainggolan! Adong do nuaeng marmusu dompak ahu ima Datu Dalu dohot Guru Manantang Aji, molo na tutu do ho na garam di pargaraman, gurum di parguruan, susur di hata-hata, pande di Undang-undang. Na marbanua-banua tu banua ni deba, marlompan na tinuturan di haling ulu ni deba, bai majolo musungki usir manang buhar.
Ia ditingki i nunga dihaliangi barung-barung ni musu huta ni raja si Jambang! Jadi di alusi Datu Parulas Parultop Nainggolan ma, amang boru suru ma jolo pande birara pande biruru na malo ni alapan na pande so marguru, laho manaba hau mambarbar losung mambahen Losung Gaja si pitu mata, asa i tabahen mamuhar musu i. jadi di suru raja si Jambang ma naposo na mangalap Pande  birara-Pande biruru na malo ni alapan na pande ndang marguru laho mambarbar Losung Gaja si pitu mata, dung sidung dilehon ma losung gaja i tu Ompunta Datu Parulas Nainggolan. Jadi didoas (ditabas) jala martonggo ma Ompunta Datu Parulas Parultop tu mula jadi na bolon, dipahabang ma dilut-lut ma nasa barung-barung ni musu jala ditombomi Losung Gaja  ima tomboman ni jabu  ni nasa alo-alo (musu) ni Raja si Jambang Manurung, jala masitamparan ma losung gaja i marsilele-lean dohot pinggan i, madabu ma dilambung ni Lumbanlintong ima na di tao-tao disi nuaeng (ambar). Dung talu musu i sude mulak ma Datu Parulas Parultop Nainggolan tu huta ni Raja si Jambang. Marsogot na i sogot manogot i uju marsuap jala martapian ma Ompunta Datu Parulas Parultop Nainggolan di Mual Binangan Julu, mual ni  Ompu Raja  si Jambang,  na mardingdingkon dolok ima: Dolok Simanuk-manuk na marmualhon mual Binanga Julu. Jadi toho do tingki ima tu mual do disi boru Parmudaan boru ni Raja si Jambang Manurung dohot godang donganna sauduran. Di na mangalaosi binanga i si boru Parmudaan rap dohot donganna anak-boru ndang di sintak ibana laho manaripari binanga i, sude angka donganna sauduran disintak do abitna manaripari binanga i.
Marnida i Ompunta Datu Parulas Parultop Nainggolan, solo ma rohana impol  ma simalolong na mamereng si boru Parmudaan. Ia si boru Parmudaan sungkot ni hinaulina do iannggo tudos i tu bulu di Raja si Jambang Manurung. Bulu marjait-jaiotan. Boi do dohonon taringot tu uli ni si boru Parmudaan, molo binereng bohinan sai naeng pinanotnotan sahat iba tu huta sai tinaringotan.
Dung sidung mangan Ompunta Datu Parulas Parultop Nainggolan, didok ibana ma tu Raja si Jambang Manurung. Amang boru !  adong do huida  angkin martumual sada anak boru, tung toman do huida ibana, boru ni Raja ma i huroha? Pangidoanku  ia tung ima patoho Amang Boru tu ahu. Jadi didok Raja Si Jambang Manurung ma suruanna mangalapi sude anak boru di na nirajaanna. Dung pungu sude, pillit ma Tulang Nainggolan. Jadi dipillit Ompunta Datu Parulas ma si Boru Parmudaan, ima boru ni Raja i Raja Si Jambang Manurung. Didok Raja Si Jambang ma tu Ompunta Datu Parulas , ibeberem  doi rajanami. Dialusi Datu Parulas ma dohot umpama. Tinogu rere Rajanami asa adong hundul-hundulan. Tinogu ibebere asa adong dongan sahundulan rap bahen dongan sapanganan Rajanami!
Dung songoni  umpama ni Ompunta Datu Parulas Parultop Nainggolan, disuru Raja si Jambang ma naposona laho marting-ting, mangalapi sude na nirajaan na, asa marpungu nasida sude tu jolona. Dung sude marture dipatupa nasida ma adat paojakhon di Boru Parmudaan gabe pardihuta ni Ompunta Datu Parulas Parultop Nainggolan. Dipasu-pasu Raja Si Jambang Manurung ma nasida, saut ma si Boru Parmudaan tu Ompunta Datu Parulas Parultop Nainggolan dongan saripena. Di ari parbogason nai tung tangkas do nasida di pasu-pasu jala digabei Raja natua-tua. Didok Ompunta Raja Si Jambang ma pasu-pasuna; sai asi ma Roha ni Ompunta Debata;
I.       Sai marongkap ma i songon bagot, marsibar songon ambalang
Jala sai masigomgoman ma tondi mu tu natama.
Sai dongan mu gabe ma i dongan mu mamora, jala dongan mu saur matua
Tumpahon ni Ompunta na Martua Debata.
II.       Asa tubuan lak-lak antong tubuan singkoru, tubu sanggar di parsopoan
Asa tubuan anak antong tubuan boru, asa jagar-jagar di hangoluan.

III.    Sai  masiamin-aminan ma hamu songon lampak di gaol’
Jala marsitungkolan songon suhat di robean
Sai tong-tong ma hamu masianju-anjuan, jala marsipaolo-oloan.

IV.    Ai na tinapu salaon, salaon situa-tua, manang songon dia pe parrohaon
ni  dongan saripe niba, dengan ma ni anju-anju, asal ma adong
dongan niba gabe jala saur matua.

V.     Sai tubuan lak-lak ma hamu tubuan singkoru didolok di purba tua
Sai tubuan anak ma hamu tubuan boru, dongan mu sahat tu na saur matua

Pangdoan ale Ompung Debata! 

VI.    Giring-giring ma tu gosta-gosta tu dangka ni si marhare-hare
Sai mangiring-iring ma hamu jala marompa-ompa rodi na margoar gabe

VII.  Tangki ma ualang garlinggang ma jala garege
Sai tubu ma di hamu anak partahi jala ulubalang
dohot boru par masing-masing jalaa pareme

VIII. Dangir-dangir ni batu ma hamu pandakdahan ni simbora
Sai magabe do hamu jala saur matua, asal ma hamu marsipaolo-oloan
jala marsada ni roha

IX.   Sai marurat ma  hamu tu toru, marjujungan ma tu ginjang
Mardangka tu lambung, sigodang pangisi, jala sideak pinompar

X.     Martumbur ma baringin, mardangka hariara
Sai matorop ma hamu maribur, ma tangkang ma juara
Sai matorop maribur ma hamu songon siatur maranak
Sai matorop ma sere songon siatur na bolon

XI.   Sai andor halingkang ma togu-togu ni lombu
Sai penggeng ma hamu saur matua, nang-nang pairing-iring pahompu
Sai mardangka ma ubanmu, limut-limuton tanggurungmu

XII.  Palti bulung ni siala, lomak buluk ni ompu-ompu
Sai manumpak ma Ompunta na Martua Debata
Mangkorasi ma nang sahala ni Ompu

On ma hata ni pasu-pasu na jinalo ni si Boru Parmudaan dohot Ompunta Datu Parulas Parultop Nainggolan sian Ompunta Raja Si Jambang Manurung di Tano Jangga. Tutu ma antong ampu do tu ampuan ni si Boru Parmudaan dohot Ompunta Datu Parulas Parultop pasu-pasu i, tuhuk tu simanjujungna.
Dina sahali martiga-tiga horbo ma Raja  si Jambang dohot  Datu Parulas Parultop tu Onan Nagodang Uluan (Onan Porsea nuaeng). Dung sahat horboi tu Onan Nagodang Uluan di arga raja na sampulu dua ma horbo i, asa adong bahen pelean tu Ompunta Mula Jadi Nabolon. Ia raja na sampulu dua on, ima na mangatur parjambaran adat di Uluan.
Ia angka goar ni raja na ginoarna raja sampulu dua na di Uluan manuhor horboi, ima 1.Raja Sompa Oloan dohot anakna Raja Mangambit Manurung Hutagurgur 2. Raja Mamotik Manurung Simanoroni  3. Raja Bolon Simumbol-Umbol Butar-Butar 4. Raja Janji Nabolon Manurung Simanoroni 5. Saruam Bosi Sitorus Doring 6.Tuan Ria Manurung Simanoroni  7. Marungil-ungil Sitorus  8.Tuan Naposo Manurung 9.Tuan Nabolas Sitorus Pane 10.Raja Pagi Sinurat 11. Raja Huta Manurung 12. Raja Ulu Balang Manurung 13. Datu Oloan Manurung, onma na pasathon hata (tona ni Debata) Mula Jadi Nabolon tu natorop.
Alai dung saut horbo i tu nasida, mate ma horboi di onan nagodang uluan. Toho di tingki i ndang adong do Datu na tarbarita di Uluan ima Guru Somalanggak ompu ni Sitorus Datu Marhandang Dalu ompu ni Pasaribu. Jadi roma nasida mamereng horboi, alai didok Datu Parulas ma: Rajanami tarbarita do hamu partawar parbang-abang, partawar parubung-ubung, sipangolu naung mate siparata naung busuk; Tawar  ma jolo horboi! Jadi dilinsingi Datu Marhandang Dalu dohot Guru Somalanggak Sitorus ma horbo i, maruge. Dung sidung i didok Datu Parulas ma tu angka datu nangkin. Togu ma lae! Jadi ditogu nasida ma antong, alai ndang boi diarahon Datu Marhandang Dalu dohot Guru Somalanggak ma sude Raja na sampulu dua i, asa diarahon sude nanirajaanna pangisi ni Uluan laho manogu horboi, alai ndang boi.
Dung soboi ditogu nasida, didok ma tu Ompunta Datu Parulas Parultop Nainggolan ma lae Datu Parulas, jadi di tawar Datu Parulas ma horboi gabe boi ma mardalan. Alani mangangku ma nasida  tu Ompunta Datu Parulas Parultop Nainggolan sian nasida laos marguru ma nasida  tu Ompunta Datu Parulas Parultop Nainggolan. Alai di tongan dalan mandele  ma horboi di togu, ndang tar togusa be, laos ro ma udan so hasaongan, alogo so hapudian mangalantap  ma aek  diboan ma horbo it u huta ni Raja Manampolak Sirait di Sirait Uruk. Mangolu do horbo i sahat tu huta ni Raja Manalompak Sirait laos saut dibahen horboi najadi panjambaran di Tano Uluan.
Dung nania lelengna Datu Parulas Parultop Nainggolan di Tano Jangga, didok ibana ma tu Raja si Jambang Manurung. Borhat ma hami rajanami  tu huta nami, dialuasi Raja si Jambang Manurung ma, nauli jala nalehet. Saut ma nasida borhat diborhati Raja si Jambang ma nasida, dilehon ma naposo boanonna, boanon ni si Boru Parmudaan asa adong mamboan gajutna.
Disada tingki mebat do Ompunta Datu Parulas Parultop Nainggolan dohot si Boru Parmudaan tu Tano Jangga, dipangido si Boru Parmudaan dohot Datu Parulas Parultop ma pauseang sian simatuana Raja si Jambang Manurung. Pauseang na panangido nai tung asing do sian nasomal na pinangido ni halak Batak tu simatuana; ima 1. pinasana sidungdungon dohot hauma Simataniari  2. Ima palia sianggunon.  Jala didok ibana muse molo palia dilehon ho Amang!,sude ma dongan sahutangku manomu-nomu ahu. Saut ma i antong dilehon simatuana tu Ompunta Datu Parulas Parultop Nainggolan dohot di boru Parmudaan. Dungi mulak ma nasida tu Pulo Samosir.
Dilaon-laon  ni ari dung nania  lelengna, ro ma Datu Parulas tu Tano Jangga, didok ibana ma tu angina ima  si Puro ni Enet Pura Haomason. Nunga masihol haham anggi mamereng ho, alani rap ma hita jolo tu hutanami. Olo ma tutu si Puro ni Enet Pura Haomason jala rap borhat ma nasida tu huta ni hahana  tu Pulo Samosir. Toho ditingk i masa ni hamusuon alani ndang pintor boi mulak si Boru Pura ni Enet Pura Haomason tu huta ni amongna, ima Ompunta Raja si Jambang Manurung tu baribai ima Tano Jangga. Dung soboi mulak si Boru Pura ni Enet Pura Haomason tu Tano Jangga, ala nauli do si Boru Pura ni Enet Pura Haomason, disada tingki solo ma roha ni Ompunta Datu Parulas Parultop Nainggolan mamereng hinauli ni angina dibahen ibana ma tunggane boruna (dongan saripena) atik  pe tingki i nunga maranak marboru Ompunta si boru Parmudaan. Alai didok si boru Parmudaan do nian tu Datu Parulas mangihuthon adat dohot uhum di huta ni damang Raja si Jambang Manurung, ndang denggan nian dua pungga saparihotan. Alai dialusi Ompunta Datu Parulas Parultop ma si Boru Parmudaan. Beha ma bahenon inang boru Parmudaan boru ni rajanami! Ai hodong ni longgi tinoktok ni porda, sinodom ni panaili tinodo ni roha ima angginta si Pura ni Enet Pura Haosamon. Tabo do ninna rimbang mardonganthon gala-gala, tabo do hamu rap marimbang marsiula na di ibana. Mambege umpama i martata suping ma si Boru Parmudaan didok ma tu Datu Parulas; aek godang do tutu tu aek laut, dos niroha do sibahen na saut; alai dangka ni piri-piri do Datu Parulas, tu panampulan ni siala, ba molo ro adat i, ba jumolo pahoton tu hahana.
Dung saut nasida nadua najadi parsonduk bolon ni Ompunta Datu Parulas Parultop Nainggolan rap tu dolok do nasida rap tu toruan, jala  songon batu ni pinasa dohot biji ni sianggunon i do parbue ni si huebon ni nasida nadua. Rap ma nasida mebat tu Tano Jangga, paboahon naung dohot do nang si Pura ni Enet Pura Haomason di Ompunta Datu Parulas Parultop Nainggolan. Dung diboto Raja si Jambang Manurung naung dohot si Pura ni Enet Pura Haomason di Datu Parulas, didok  ibana do; sai sitorop pinompar ma hamu.
1.     Sai bintang na rumiris tu ombun na sumorop. Anak pe di hamu titir jala riris, boru pe antong torop. Tumpahon ni Ompunta Debata.
2.     Sahat-sahat ni solu ma sahat tu bantean. Sahat hupasu-pasu  hamu, sai sahat ma horas, sahat ma tu panggabean.
3.     Metmet bulung ni baja alai, alai metmetan bulung ni bulung simarbane-bane
Ndang adong laba ni na marbada-bada, alai lehetan mardame-dame

Alana umbahen na songoni burju ni Ompunta Raja si Jambang Manurung tu Ompunta Datu Parulas Parultop Nainggolan, alana pausaga do on tundun di pudi. Hela siparbagaon jala hela sipasangahononhon. Dungi  diborhati Raja si Jambang ma nasida mulak tu Pulo Samosir.
1.       Galumbang di laut ma galumbang manopi-nopi,  sai horas-horas ma hamu di dalan. Sai Tuhanta Debata mangaramoti.
Sahat ma nasida tu Pulo Samosir Harian, dibagasan pardalanan nahipas jala horas-horas.

Dilaon-laon ni ari naeng manandangkon hadatuon ma Ompunta Datu Parulas Parultop Nainggolan tu tano Simalungun; ima Tano Jangka, laos  disi ma dipaboa ibana torop ni anak na sian Ompunta si Boru Parmudaan 3 halak anak ima:
1.       Raja Talutuk
2.       Sabungan Raja
3.       Toga Sahata
Torop ni anak na sian Ompunta si Boru Pura ni Enet Pura Haomason 4 halak anak ima:
1.       Guru Tinandangan
2.       Guru Tinunjangan
3.       Toga Di Pasir
4.       Tuan Di Baringin
Dung sidung dipaboa ibana, marumpama ma ibana tu simatuana Raja si Jambang Manurung.
1.       Demban gatop-gatop ma rajanami! Ranging ma siranggongan
Dagingta padao-dao rajanami! Tondinta masigom-goman
Dialusi Ompunta Raja si Jambang Manurung ma Ompunta Datu Parulas Parultop Nainggolan ninnama; Pakkat marbunga hotang, tusi hamu laho mangalangka, tusi ma dapotan pangomoan.
Borhat ma Ompunta Datu Parulas Parultop Nainggolan tu luat si Hadaoan tu Tano Simalungun manandanghon hadatuon tu na Martua Perdagangan.



BORHAT OMPUNTA TU PARDAGANGAN

Songon naung pinatorang di jolo, somal do angka datu-datu uju i patandangkon hadatuon dohot hasaktionna. Suang songoni do nang Ompunta Datu Parulas Parultop Nainggolan marragam do angka luat ditopot jala dibolus, jala jot-jot do ibana pinatudu dibagasan angka hamusuon na masa di angka luat i. Songon pardalananna, gabe sahat  ma Ompunta tu huta Simalungun, jolo maradi dope ompunta tu huta ni simatuana Raja si Jambang.Manurung di luat Jangga. Songon  naung dipatoang di jolo, dung pe i, asa borhat ompunta dompak tano Simalungun, jala rap dohot  ibana dohot  do nang sahalak laena, Datu Manurung.

Di tano Simalungun mambuat boru do muse Ompunta Datu Parulas Parultop Nainggolan, jala tubu do muse anak na, ima Ompunta;
1.       Raja Tomuan
2.       Raja Bonandolok

Alai tutu ndang haru tangkas binoto manang aha ompunta boru i. Di tano Simalungun pe, sai laho do Ompunta patandangkon hadatuon dohot hasaktion tu angka luat, pola do tahe sahat nang tu tano Karo. Lam martamba-tamba nang angka datu bolon na sa  aliran dohot ibana gabe donganna, martamba nang siseanna.
Dung lam matua dihilala Ompunta Datu Parulas Parultop Nainggolan pamatang na marsangkap ma ibana rap dohot angka donganna, mangalului sada inganan na soding bahen inganan partapaannasida, dohot laho pabagashon  alemu hadatuon dohot hasaktiannasida.  Dipillit nasida ma Keramat Perdagangan, ai tung mansai dao do inganan i tutu uju i sian harameon. Tombak longo-longo dope uju i inganan i dohot na humaliang na, dung  pe di tingki penjajah Bolanda asa dibukka i bahen Perkebunan. Ala i ianggo apala inganan partampaan ni Ompunta dohot angka donganna i, ndang tarjamah Bolanda dope.

Godang do angka  binatang buruan di tombak i, jadi godang do ianggo bohalnasida si ganu ari. Jempek ma dohonon, ala ni hasaktion ni Ompuntan dohot angka donganna do umbahen tarbahen nasida sahat tu inganan i, ai so sundat godang dope rawa-rawa ni inganan ni angka  buaya humaliang partapaan nasida i.

Di na sahali, dipeakkon ompunta ma gajutna di sada inganan napatar, jala mura dapot luluan. Dung i di suru ompunta ma suruanna/siseanna dua halak mambuat gajut i, dung jolo dipaboa manang na didia ingananna. Alai  mulak ma siseanna na dua i, ninna ma: Ompung! ndang adong huida hami disi hajut mi! Dibahen i, dipataru Ompunta ma siseanna nadua i tu inganan hapeahan ni gajutna i. Ndi i ma na dilambung ni totmi,,ninna Ompunta mandok  tu siseanna  i, buat  hamu ma jala boan tu on,,, alai ndang ra diida sisean nadua i,  jala ninna ma: ai dia do ompung! so adong huida hami!,, umbege i angka datu dongan ni ompunta, ro be ma nasida mangalului. Alai tong dapot nasida gajut i. Ujung na ompunta sandiri ma mambuat, huhut didok: Beta ma hita mulak, ndada boi tar patumang hamu hape!
Hape, naung  jolo  dipasang Ompunta do alemu pangaliluon  tu gajutna i, ima sada  alemu na imbaru dope dapot ompunta. Dungdiida ompunta hinasakti ni alemu pangaliluon i, las ma rohana, ai laho adong do apala tahi na disi.
Dung lam mangkilala ompunta na so leleng be ngoluna, disuru ma muse siseanna/ suruanna mangalului sada hau na bolon di inganan i.Dung dapot, laos disuru ompunta ma manuhil sada liang siat jolma di bona ni hau bolo i. Dung sidung di lubang nasida lubang i, masuk ma Ompunta tu bagasan, jala  disi ma Ompunta torus huhut martapa.
Mangihuthon keluarga Damanik  ma marhuta disi, hombar tu tona ni angka natua-tua nasida marsundut-sundut, borunasida manang boru Damanik ma na sai tongtong manaruhon tugo ni ompunta di lubang na di hau i.
Dung lam jonok dihilala ompunta laho marujung ma ngoluna, ditutup ibana ma lubang i sian bagasan, huhut dipasang alemu pangaliluonna i. Dung i, ndang hea be diida angka donganna manang siseannna Ompunta Datu Parulas Parultop Nainggolan, suang songoni do nang hau bolon hamasuhan ni ompunta i.
Dung loja nasida mangalulu i, jala ndang ra dapotsa, saep ma roha nasida mandok naung marujung ngolu ni Ompunta, jala ndang lomo rohana adong na umboto apala inganan  na dohot hau nimasuhanna i, asa boi sonang ibana, unang adong na mangganggu, di inganan na na parpudi.
Tulang ta Datu Manurung, lae ni Ompunta ma muse na paboahon barita tu Harian Pulo Samosir, naun marujung ngolu ni Ompunta Datu Parulas Parultop Nainggolan di Perdagangan.

Di tonga-tonga ni hahaanggi Lumbanraja na di Harian Pulo Samosir, sian na sailaon rasirasa nuaeng. Na Martua Perdagangan, do goar ni Keramat Perdagangan i, asing ni i, molo adong sahalak namarsala manang na mambahen na so suman, alai ndang olo ibana mangoku, somal do dipatolon tu NA MARTUA PERDAGANGAN.
Mengihuthon na somal jala na hinaporseaan ni haha-anggi Lumbanraja, manang ise sian nasida na tutu marsala, manang  na mambahen na so suman, alai ndang olo mangoku jala olo martolon tu NA MARTUA PERDAGANGAN, pasti do gabe marjea ibana jala mate.
Jadi molo tutu do ibana mangulahon na sala manang na so suman i,  tumagon do mangoku sambing ibana, unang di patolon tu NA MARTUA PERDAGANGAN, songon dalan na apala umpudi do i laho pataridahon hasintongan manang hasalaan ni sasahalak.




HATA  PANIMPULI


Songoni ma di hita na mardongan sabutuha, marhaha-anggi, marhula-hula dohot marboru, ro di sude loloan panjaha na nihormatan, dohot jempek Tarombo dohot Sejarah ni Ompunta Datu Parulas Parultop Nainggolan na boi aturhonon tu adopan muna. Dingka na hurang lobi dihasisingkopna, laos marhite on ma pinangido sahali nari pangantusion dohot  panganjuon muna.

Ala on dope panuraton (pangarongkoman) parjolo taringot tu Tarombo manang Sejarah ni Ompunta Datu Parulas Parultop Nainggolan, tung mansai di arop roha do tu hamu angka Amang Raja dohot angka Inanta Soripada, loloan natorop, loloan panjaha, lumobi muse dope sian pomparan  ni Ompunta Datu Parulas Parultop Nainggolan, rade ni roha muna, mangalehon “kritik-kritik” membangun jala “konstruktif positif” asa anggiat i boi dope tarbahen patupahon na dumenggan jala na lam singkop di panuraton manang pangarongkoman na mangihut.

Anggiat ma manumpak Asi dohot Holong ni TUHANTA DEBATA, sai gabe parhorasan jala panggabean, huhut suminta hasangapon dohot pansamotan ma panuraton on di hita sude pomparan ni Ompunta Datu Parulas Parultop Nainggolan, suang songoni nang di Boru dohot Bere pe, jala mangkorhon tau hasangapon di Tuhanta Debata.





Songon nidok ni umpasa si jolo-jolo tubu ma dohonon :

1.       URAT NI PAKKAT MA URAT NI HOTANG
TUSI HITA GANUP MANGALANGKA, SAI TUSI MA DAPOTAN

2.       EME SITAMBA TUA MA PARLINGGOMAN NI SI BOROK
DEBATA DO NA  MARTUA, LUHUT MA HITA DIPAROROT

3.       SAHAT-SAHAT NI SOLU MA SAHAT TU BONTEAN
NUNGA SAHAT NUAENG PANURATON ON, MANUMPAK MA ASI
DOHOT HOLONG NI TUHANTA.
SAHAT MA HITA TUTU TU PARHORASAN, SAHAT NANG TU PANGGABEAN



HORAS…………………………HORAS…………………………..HORAS………………………………




  SELESAI

38 komentar:

  1. Mantap..... masih ada yang bisa menginventarisir Tarombo Datu Parulas Parultop..... salut

    BalasHapus
  2. Mantap....... semoga keturunan / Pomparan Datu Parulas Parultop bisa membaca halaman ini......

    BalasHapus
  3. Santabi majolo appara .... boru aha do tahe opungta namanubuhon opungta Lumbantungkup dohot Lumbanraja mauliate.... horas---horas

    BalasHapus
  4. Horas Tulang Raja Nami....!!!! sai anggiat ma pomparan ni akka oppu ta na mar tua i lam tu maju na.... mauliate..... sian : HENRI MANURUNG POMPARAN NI DATU ARIMO / BORU NI RAJA I RAJA LUMBAN RAJA

    Di Pulau Bintan _ KEPulauan RIau

    BalasHapus
  5. Horas... Ma di hamu Tulang nami raja i raja lumban raja....
    Jumolo ma ahu marsattabi tulang... !
    Ahu pomparan ni Datu Arimo Manurung ompu boru nami boru ni raja i raja lumbanraja (Datu Parulas) harian nainggolan... Nga hu jaha be tulang sejarah ni Tulang nami Datu Parulas na ni surat ton muna on... Sai manginongi do roha jala sukkun2 di bagas roha tulang... Sattabi tulang , manukkun ma jo ahu tu tulang nami...
    *Ise do tulang ompu boru nami boru ni raja i datu parulas...?
    *Boasa ndang tarida di sejarah on goar ni ompu nami Datu Arimo Manurung...?
    *Tano na di Huta Langge harian nainggolan pauseang tu ise do i sian raja i Datu Parulas...?
    *omak tua nami boru ni raja i lumban raja jala Tulang i mandok nasida pomparan ni Datu Parulas jala tulang pe mandok bahwa boru ni raja i Datu parulas adong mar hamulian tu marga manurung ima ompu nami Datu Arimo...(didia do tulang posisi ni ompu boru nami i...?) Molo adong tulang nami na manda tulang i on gelar2 na PARTANGGING. Mauliate ,horas...3x

    BalasHapus
    Balasan
    1. Molo Patangging na huboto di siarsam Nainggolan do tinggalna

      Hapus
    2. Horas bapa,, toho doi partanggangi di siarsam,, molo au pahoppu ni partangging ma,, jala na paboahon tu amang boru namanukkun , molo oppung doli pattangging ,amarujung be, holan oppung boru i nama disi dohot boru na, molo anggi ni partangging,,adong dope namangolu 2 nai.. Ima namarhuta di sungai loba kabupaten asahan. Mauliate

      Hapus
  6. salam kenal,

    lumbanraja tidak boleh menikah dengan siboro, kenapa? kenapa purba yang lain juga menjadi tidak boleh menikah dengan lumbanraja?

    BalasHapus
  7. versi lumban raja, dan masing pomporan Ompu DPP mempunyai sejarah masing2... tapi tidak jauh beda

    BalasHapus
  8. @minta tolong sama admin, BINDU V
    SORANG OMPUNTA TUAN RANGGA DOHOT SIBORO.. tolong dikroscek lagi sama marga yang bersangkutan,jangan asal main tulis... kita sesama pomparan ni Ompu DPP saling menghormati dan menghargailah tentang sejarah Ompu DPP ini.

    BalasHapus
    Balasan
    1. Saya juga marga siboro. Asal usul siboro yg saya tau tidak seperti itu. Hapus postingan yg tidak bermutu ini. Saya lebih percaya pustaha ni oppung ku yg tertulis dalam bahasa batak.

      Hapus
  9. bah hebat do panulis sejaraon ate..boi datu parulas gabe marga nainggolan .bah hebat do ate opung nami marga purba bage ibaen hamu marga nainggolan.manat pikiri hamu ...horas..

    BalasHapus
    Balasan
    1. Sattabi dang purba mambahen hami marga naingholan.. denggan ma jo jaha hamu jala na huboto pe tar songon natarsurat on do cerita ni si boro tu lumban raja

      Hapus
    2. Sepertinya tulisan yg diatas sudah tidak ada yg di tutup2 i (terbuka) ...sudah hampir sempurna dan jelas jalur nya . Mauliate

      Hapus
    3. DPP jelas do keturunan ni Nainggolan asli. Ima Anggi mi tanjabau. Bereng hamu tarombo ni Toga Nainggolan.

      Hapus
  10. Di tulisan Jakarta Juli 1981 keturunan Opp Datu Parulas sudah ada 18 generasi.pada hal di thn 2016 saya kira belum ada generasi ke 18..?

    BalasHapus
    Balasan
    1. Itu perkiraan mu aja kali appara ...jangan kira2 .

      Hapus
    2. Saya Lumbanraja no.16 dan anak saya jd no.17. kebetulan abang kami sdh punya cucu. Berarti si cucu itu generasi no.18.

      Hapus
    3. Horas ma tu akka bpa niba,, molo parhundul hu di no 14 dope,, jala 1 ma boru ku nuaeng,, ima no 15, mauliate

      Hapus
  11. Manukkun jo ahu di hamu Raja i,.jadi generasi papigahon do marga siboro,.?
    Mauliate,.

    BalasHapus
  12. Manukkun jo ahu di hamu Raja i,.jadi generasi papigahon do marga siboro,.?
    Mauliate,.

    BalasHapus
  13. Horas, kami menawarkan jasa pembuatan website, baik itu website marga, komunitas, perusahaan dan lain - lain..info lengkapanya dapat di lihat di
    http://www.namorasolusi.com/

    BalasHapus
  14. Horas, kami menawarkan jasa pembuatan website, baik itu website marga, komunitas, perusahaan dan lain - lain..info lengkapanya dapat di lihat di
    http://www.namorasolusi.com/

    BalasHapus
  15. Horas,sattabi marpanukkun majo au
    Molo opputta naung mangaratto doppak parlilitan dohot pakkat.
    Namargoar ise mai admin...mauliate,aline lumbanraja

    BalasHapus
    Balasan
    1. Horass molo hami na tinggal di daerah parlilitan dohot pakkat dan sekitarnya tarbege kabar mangaku do opungta DPP marga nainggolan na ujui na tarbarita di akka marga2 ni donganta

      Hapus
  16. Sai digabei jala dohorasi ma hita saluhutna pinompar ni opputta siraja DATU PARULAS PARULTOP..manang di dia pe hita maringan.....

    BalasHapus
  17. Santabi godang ma dihamu tulang,manang oppung nami,bolo cerita ni akka situa2 nami pomparan ni oppung nami datu arimo manurung na sian sirungkungon on ma. Ia oppung nami muli tu boru ni oppung datu parullas parultop na margoar siboru marsanea bulan,jala adong do i pasahat tano pauseang tu oppung nami,ima tano silangge2 jala sanga do datu arimo tinggal disi. Bolo taringot oppung datu parullas parultop na tu pardagangan!dohot do inna hela na datu arimo tu pardagangan jala rappak do inganan na di ahu i. Alai sattabi ma di hamu tulang,on ceritaon sian cerita ni akka porjolo i nama napasti oppungngi do na umbotosa. Horas.

    BalasHapus
  18. Sattabi marpanukkun jo au. Songon dia do par tuturan ni Lumban Raja tu Purba. Mauliate. Horaa

    BalasHapus
  19. Horas adong do Hita naumbotosa boru aha do diririt/dioli upung ta si sarmahata pusuk(guru pinalingan)jala piga ma anakkonna

    BalasHapus
  20. Horas ma dihita sude,pinatandahon majolo,goarhu: Rinto pusuk. molo ni enet Sian ginjang berarti namamopparhon pusuk Ima oppung na margoar:sarmahata pusuk(guru pinalingan),jala manukkun ma au,adong do Hita na umbotosa Boru ahado d oli oppung on jala piga anakkonna???mauliate horas

    BalasHapus
  21. Boru Sihotang. Ima nahea hu jaha

    BalasHapus
  22. Santabi lae.. hurang pas do hurasa sejarah ni margamuna on, huprotes pe on alana berkaitan tu marga ni pinompar ni ompunami ima Siboro. Secara umum Siboro pinompar ni Purba sian Datu Parulas pinompar ni Sigulangbatu do. Dituri²an ni marga Purba, dang adong hea ceritana istri ni marga Purba selingkuh tu Datu Parulas pinompar ni Nainggolan, anakna gabe Siboro dibaen hamu sarupa tu pinompar ni Purba. Hape marga Siboro pe nga tibu adong di Sagala. Sebelum membuat silsilah dan sejarah marga apalagi ada kaitan dengan marga lain, sebaiknya diadakan rapat dengan marga yang bersangkutan

    Marga Siboro secara keseluruhan, pinompar ni Purba do.. dang adong pinompar ni marga Nainggolan.

    BalasHapus
    Balasan
    1. Datu parulas/parultop mangalap boru sagala. Datu parulos/parultop adalah Siboro 1

      Hapus
  23. Komentar ini telah dihapus oleh pengarang.

    BalasHapus
  24. Komentar ini telah dihapus oleh pengarang.

    BalasHapus
    Balasan
    1. LUMBAN RAJA ITU NAINGGOLAN ,ISTRI PERTAMA NYA BORU SIMBOLON DARI PARLILITAN( SIONOM HUDON) . DATU PARULAS PARULLOT BENAR SEBUTAN UNTUK OPPUNG ITU. KALAU ADA YG KEBERATAN DARI MARGA SIBORO DAN GIRSAN YG DPP MOHON KALIAN PERJELAS ASAL USUL KALIAN. DAN SEKARANG OPPUNG DPP DATU PARULAS PARULTOP LUMBAN RAJA NAINGGOLAN ADA DI PARDAGANGAN SIMALUNGUN

      Hapus
  25. Yunus Purba....sukkun ma natua tua Purba Siboro na adong di huta Pangururan.

    BalasHapus

HUBUNGI KAMI

Contact Person Panitia:
1. Ir. Parsaoran. Mahulae (Ketua) / 081316418609
2. Peter Mahulae (Humas) / 081316494236

No. Rekening:
3242-01-015279-53-2
BRI Cab. Cengkareng Jakarta
a.n. Richard Nainggolan